Η γειτονιά των ονείρων

Η άποψή μου για το βιβλίο: Η γειτονιά των ονείρων, της κ. Ρούλας Σαμαϊλίδου

Παρά το τραγικό θέμα που πραγματεύεται το βιβλίο αυτό σου δημιουργεί όμορφες εικόνες και στο τέλος σε αφήνει με μια γλυκιά γεύση. Μέσα από τις διηγήσεις σε πρώτο πρόσωπο μητέρας και γιου μαθαίνουμε ιστορία. Όλος ο πόνος μιας γενιάς που ξεριζώθηκε από τον τόπο της και άφησε πίσω άταφα τα πτώματα συγγενών, άφησε πίσω αγνοούμενους και τους τάφους των προγόνων, άφησε το σπίτι και ότι άλλο έχει μάθει να θεωρεί ως δεδομένο και ως "απάγκιο" ο άνθρωπος, όλα αυτά και άλλα πολλά είναι μέσα σε αυτό το βιβλίο. Και μάλιστα δοσμένα με τρόπο σαν να σου τα διηγείται μια "γιαγιά" που τα έζησε, τόσο απλά. Τουλάχιστον σε πολλά σημεία μου θύμισε την δική μου γιαγιά που έζησε παρόμοιες- αν και όχι τόσο τραγικές καταστάσεις.

Και μετά; Μετά από τον ξεριζωμό έρχεται το ρίζωμα σε νέο τόπο. Καινούρια ζωή ξεκινάει από το μηδέν, η ιστορία δοσμένη από την οπτική της μάνας που δουλεύει όλη μέρα για να καταφέρει να θρέψει το γιο της και το βράδυ του μιλάει ώρα πολύ για τη χαμένη πατρίδα. Δοσμένη όμως και από την οπτική του γιου, ενός παιδιού που μωρό το φέρανε σε καινούριο τόπο, μόνο μια μάννα έχει και αυτή είναι όλη μέρα στη δουλειά. Και όμως καταφέρνει να είναι παρούσα στη ζωή του.

Και περνάνε τα χρόνια, η ζωή συνεχίζεται, οι πρωταγωνιστές μεγαλώνουν και μας εξιστορούν την καθημερινότητά τους. Άλλες φορές συγκινείσαι και άλλες χαμογελάς, έτσι είναι η ζωή- έτσι και το βιβλίο. Και το αισιόδοξο τέλος, δεν μπορείς παρά να χαμογελάσεις επειδή είναι φανερή η φύση του ανθρώπου που πάντα θέλει "λίγο ακόμα". 

Με φόρτισε πάρα πολύ συναισθηματικά αυτό το βιβλίο. Για να καταφέρω να μιλήσω για αυτό πέρασαν περίπου τρεις βδομάδες από τότε που το τελείωσα και διάβασα και άλλα δύο βιβλία, διαφορετικού προφανώς περιεχομένου (φυσικά και δεν μου άρεσαν, μετά από αυτό το βιβλίο ήταν καμένο χαρτί όποιο βιβλίο και να έπιανα στα χέρια μου).

Βαθμολογία: 10/10

Το οπισθόφυλλο του βιβλίου:

2 Σεπτέμβρη 1922:Η Πανανή, αγκαλιά με τον δυόμισι χρόνων γιο της, τον Μανώλη, καταφέρνει να διασωθούν από το μαχαίρι των Τούρκων.
3 Σεπτέμβρη 1922:
Το χωριό τους, το Ρεϊζντερέ, παραδίδεται στη φωτιά και πνίγεται στο αίμα. Από το Ρε¨ζντερά στη Λήμνο, αντιμέτωποι με πικρές αλλά ουσιαστικές αλήθειες. Αναταραχές, πόλεμοι, προσφυγιά, πόνος, αγώνας για ζωή και η μοίρα, που πλέκει την ιστορία της μ' αυτήν της Πανανής και του γιου της.
Κάποιος σκοπός φέρνει πίσω τον Μανώλη, χρόνια μετά, στο χωριό τους. Κάτι ψάχνει. Αν θα το βρει, θα εξαρτηθεί από τον τούρκο ιδιοκτήτη του σπιτιού τους. Τον Σελίμ Σελίμογλου. Αυτός κρατά το κλειδί... και κάτι άλλο

Στα χρόνια του εμφυλίου, του κ. Θοδωρή Παπαθεοδώρου

Είναι η ηλεκτρονική έκδοση της τετραλογίας του κ. Παπαθεοδώρου για τον εμφύλιο , περίπου 2.000 σελίδες συνολικά. Ακολουθούμε την ιστορία τριών οικογενειών, τριών μανάδων και των παιδιών τους (κυρίως κόρες) από τα τελευταία χρόνια της Γερμανικής Κατοχής μέχρι το τέλος του εμφυλίου. Κάθε οικογένεια έχει τα δικά της πολιτικά πιστεύω και τόσο ο χαρακτήρας της κάθε μιας πρωταγωνίστριας όσο και οι πολιτικές τους πεποιθήσεις περιγράφονται σαφώς μέσα από την ιστορία, σε μια προσπάθεια να εξηγηθούν οι κινήσεις και οι πράξεις τους.

Η ιστορία της χώρας μας διαβάζεται εύκολα και όχι σαν σχολικό μάθημα ιστορίας, είναι σαν να κάθεσαι με την γιαγιά σου και να σου διηγείται τη ζωή της. Όμως η ζωή της «γιαγιάς σου» ήταν δύσκολη, χωρίστηκε χωρίς να το επιθυμεί από τα παιδιά της, τα αρπάξανε μικρά και τα πήρανε από κοντά της ή φύγανε από μόνα τους επειδή έτσι το επέβαλλαν οι συνθήκες, και η ίδια κλήθηκε να συνεχίσει να ζει την κάθε μέρα ψάχνοντας και περιμένοντας κάποιο σημάδι που θα της έδειχνε αν το παιδί της ζει ακόμα, αν είναι καλά και πόσο ταλαιπωρείται. Και αυτό είναι το κακό της τετραλογίας: η γραφή είναι τόσο ζωντανή και άμεση που εγώ τουλάχιστον «έζησα» το κρύο, την παγωνιά και το φόβο στην καρδιά της κάθε μάνας που αποχωρίστηκε από το παιδί της. Και φυσικά δεν είναι μόνο η ιστορία των μανάδων - παρακολουθούμε και τη ζωή των κοριτσιών τα οποία όσο περνάνε οι σελίδες (και οι τόμοι της τετραλογίας) μεγαλώνουν, από μικρά κοριτσάκια γίνονται γυναίκες μέσα στον πόλεμο, την πίκρα και τις στερήσεις, όμως βρίσκουν αληθινές φίλες στην πορεία και κάποιες από αυτές τον αληθινό έρωτα. Διάσπαρτες μέσα σε όλο το διήγημα και κάποιες στιγμές χαράς, όταν έρχεται ένα κάλο νέο ή μια απρόσμενη συνάντηση, αλλά και πολλοί αποχωρισμοί, άλλοι προσωρινοί και άλλοι μόνιμοι.

Για εμένα είναι φανερό ότι έχει γίνει έρευνα και πιθανότατα ο συγγραφέας έχει μιλήσει με ανθρώπους που έχουν βιώσει αυτές τις καταστάσεις και δεν διάβασε απλώς κάποια βιβλία για εκείνη την εποχή, υπάρχουν περιγραφές (επιγραμματικές) στενάχωρων και εξαιρετικά δύσκολων καταστάσεων, αναμνήσεις και μαρτυρίες που φορτίζουν τα συναισθήματα αλλά ενσωματώνονται άψογα στη ροή της ιστορίας.

Τα τέσσερα βιβλία που αποτελούν την τετραλογία είναι με τη σειρά: 

1. Οι κόρες της λησμονιάς, 

2. Οι μάνες της άδειας αγκαλιάς

3. Τα δάκρυα των αγγέλων

4. Οι καιροί της μνήμης. 

Βαθμολογία: 10/10. 

Τα οπισθόφυλλα των βιβλίων της τετραλογίας: 

Βιβλίο 1 - Οι κόρες της λησμονιάς
Γυναίκες του εμφυλίου... Στάχυα που τα άλεθαν αλύπητα οι μυλόπετρες της Ιστορίας. Πατρίδα, κόμμα, προδοσίες, επαναστάσεις, αντάρτικα, σφαγές και, τέλος, το παιδομάζωμα. Η πιο απάνθρωπη, η πιο σκοτεινή σελίδα του αδελφοκτόνου σπαραγμού.
Γυναίκες του εμφυλίου... Κεριά αναμμένα. Σαν την Αγγέλα, τη Μέλπω και την Αριάδνη. Ρωτούσαν, έτρεχαν, πόρτες χτυπούσαν μέρα και νύχτα, με μια μονάχα ελπίδα. Πως ίσως ξανανταμώσουν μια μέρα τα βλαστάρια τους. Κάποιες τα κατάφεραν. Κάποιες άλλες όχι.

Βιβλίο 2 - Οι μάνες της άδειας αγκαλιάς
Γυναίκες του Εμφυλίου… Ψυχές που καρτεράνε τρεμοσβήνοντας…
Σαν την ψυχή της Μέλπως που συλλογιέται τη Φανούλα της, δεκαεξάχρονο κορίτσι, στον αγώνα με το τουφέκι. Παιδί την πήρε η ανάγκη μακριά, γυναίκα θα τη γυρίσει πίσω η ζωή. Αν υπάρχει ακόμη ζωή, συλλογιέται βαριά. Σαν της Αγγέλας την ψυχή, γονατισμένη μυστικά κάτω απ’ το εικονοστάσι. Και σαν την ψυχή της Αριάδνης, βουβή, χαμένη ανάμεσα στον πάνω και στον κάτω κόσμο. Ο άντρας της, ίσως κι η κόρη της, η Κατερινούλα της, στον κάτω κόσμο πια να βρίσκονται. Εκεί… εκεί μαζί τους είναι η θέση μου, συλλογιέται θλιμμένα. Εκεί και πουθενά αλλού.

Βιβλίο 3 – Τα δάκρυα των αγγέλων
Μετά τις Κόρες της λησμονιάς και τις Μάνες της άδειας αγκαλιάς, η τρίτη πράξη στην τραγωδία του λαού μας. Μια τραγωδία δίχως «από μηχανής θεό». Δίχως κανένα Θεό. Χωρίς κανένα Έλεος. Αγγέλα, Μέλπω, Αριάδνη. απόμειναν να κοιτάνε τις φωτιές ανήμπορες και ν’ αποχαιρετούν βουβά˙ μορφές και μοίρες του λαού μας αδικοχαμένες. Έτσι απόμειναν να σκέφτονται αυτούς που έφυγαν κι έσβησαν˙ τη Γιάννα από την Καστοριά, τη Φανή από τη Σαλονίκη, την Κατερίνα από την Αθήνα, τον Νίκο από την Ήπειρο, τον Θάνο από τη Θράκη.

Βιβλίο 4 – Οι καιροί της μνήμης
Μετά τον εμφύλιο σπαραγμό στα πεδία των μαχών, ένας εμφύλιος σπαραγμός στις ζωές των ανθρώπων˙ στις σχέσεις, στις φιλίες, στις οικογένειες. Μαύρες μαντίλες και χιλιάδες απουσίες απ’ τη μια μεριά. Κόκκινες σημαίες κι εκατοντάδες εκτελέσεις απ’ την άλλη. Σκύλλα και Χάρυβδη. Μετεμφυλιακή δεξιά εξουσία και αυταρχικά κομμουνιστικά καθεστώτα, παρακράτος, προσφυγιά, κόμμα, παιδομάζωμα, διώξεις, φυλακές κι εξορίες.
Ένας λαός χωρισμένος στα δυο, ματωμένος, γονατισμένος. Ένας λαός θυσία, μια παράλογη θυσία χωρίς νικητές και ηττημένους, χωρίς θύτες και θύματα. Μα κι ένας λαός που πορεύεται στους καιρούς της μνήμης παλεύοντας να σταθεί όρθιος, ν’ αντικρίσει ήλιο κι ελπίδα. Ο λαός μας.

Εισαγωγή

Για να δούμε..

Πάντα ήθελα να έχω ένα χώρο στον οποίο να καταγράφω ό,τι θέλω, να συγκεντρώνω τις σκέψεις μου και να τις βρίσκω ανά πάσα στιγμή γραμμένες. 

Με το πέρασμα των χρόνων όμως και ειδικά την τελευταία πενταετία κατάλαβα ότι όταν κάθεσαι και λες τις σκέψεις σου και τα αισθήματά σου στους γύρω σου, οι μισοί δε βλέπουν την ώρα να σταματήσεις να μιλάς και οι άλλοι μισοί χαίρονται όταν κακοπερνάς. Οπότε και εγώ σταμάτησα να μιλάω και κυρίως σταμάτησα να εκφράζω τους προβληματισμούς μου. Και για να μην εκραγώ, στράφηκα και βυθίστηκα σε αυτό που ήξερα από μικρή να κάνω: απομονώθηκα στον κόσμο των μυθιστορημάτων .

Προς το παρόν λοιπόν, το μόνο που θα κάνω θα είναι να καταγράφω εδώ τις απόψεις μου για τα βιβλία που διάβασα, έτσι, για να βγάλω το απωθημένο της δημιουργίας προσωπικού ιστολογίου και για να έχω συγκεντρωμένα τα βιβλία μου σε ένα δικό μου χώρο. 

Για όσο καιρό θέλω και αν μου αρέσει, αλλιώς δεν πειράζει βρε αδερφέ...