Λιωμένο μολύβι, του κ. Πασχάλη Πράντζιου

Με μια λέξη μπορώ να πω ότι το βιβλίο αυτό είναι καταπληκτικό. Το οπισθόφυλλο αναφέρεται στη Θεώνη, όμως δεν μπορώ να πω ότι αυτή είναι η πρωταγωνίστρια του βιβλίου... Σίγουρα η ιστορία περιστρέφεται γύρω από τη ζωή της σε γενικές γραμμές, όμως εξίσου βασικό ρόλο έχουν και όλα τα υπόλοιπα άτομα που παρουσιάζονται στο βιβλίο. Ούτε ένα όνομα δεν εμφανίζεται τυχαία, όλοι παίζουν το ρόλο που τους δίνει ο συγγραφέας στην πλοκή.

Ξεκινώντας από τις πρώτες δεκαετίες του 20ου αιώνα και με την ιστορία της χώρας μας να περνά ως φόντο, μαθαίνουμε την ιστορία της ζωής των ηρώων του βιβλίου. Ο Έλιο και ο Μπάμπης, οι δύο ορφανοί που μεγαλώνουν ζώντας στον υπόκοσμο, η Αθανασία με την άσχημη και άχαρη ζωή που διάλεξε να ζήσει και την αστείρευτη κακία της, η Μόιρα που ακολουθεί τα δικά της σκοτεινά μονοπάτια κατευθύνοντας τις ζωές των ατόμων που την περιβάλλουν... Η Μυρτώ, ο Χρηστάρας, ο (αγαπημένος μου) Δημητράκης, οι Ειρηνούλες και φυσικά η Θεώνη και ο Αντρέας.. Και πόσοι άλλοι εξίσου σημαντικοί που όμως δεν μου έρχονται τα ονόματα από μνήμης τώρα στο μυαλό.

Η Θεώνη. Το θύμα όλης της ιστορίας. Στο τέλος κλήθηκε να πληρώσει περισσότερα απ' όσα άντεχε, τρελάθηκε κι όμως έπρεπε να συνεχίσει να ζει, δεν τη σπλαχνίστηκε ο Θεός να την πάρει κοντά του. Το μόνο που ζητούσε ήταν να ζήσει με αγάπη και αξιοπρέπεια, όμως δεν την άφησαν "άλλοι". Και ο Δημητράκης. Τι όμορφος χαρακτήρας ο Δημητράκης βρε παιδιά, πόσο όμορφο "ρεμάλι"... Ακόμη μου άρεσε πολύ η ιστορία με τις Ειρηνούλες, είναι τόσο όμορφα δοσμένη που το ανεξήγητο φαίνεται φυσικό.

Κάθε πράξη και κάθε ενέργεια όλων των ηρώων του βιβλίου δικαιολογείται απόλυτα και στο τέλος δένουν τα πάντα μεταξύ τους και όλες οι πληροφορίες που εντέχνως έδινε ο συγγραφέας μπαίνουν στη θέση τους. 

Διαβάζεται εύκολα και γρήγορα, είναι εξαιρετικό ανάγνωσμα, ακόμη και ο τρόπος που είναι δομημένο το βιβλίο είναι εξαιρετικός. Χωρίς επαναλήψεις, χωρίς βαρετές λεπτομέρειες, χωρίς να υποτιμήσει τη νοημοσύνη μου ούτε για ένα λεπτό ο κ. Πράντζιος μου χάρισε ώρες ανάγνωσης ενός απλού στη γραφή αλλά σπουδαίου σε νοήματα και σε δημιουργία χαρακτήρων μυθιστόρημα. 

Βαθμολογία: 10/10

Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου:

"Ένα άδειο κραγιόν, σπασμένα γυαλιά κολλημένα σαν σε καθρέφτη κι ένα λιωμένο μολύβι. Αυτά βρέθηκαν στα χαλάσματα της γκρεμισμένης παράγκας, όπου έζησε η Θεώνη τα τελευταία της χρόνια. Μόνο που στα χαλάσματα το λιωμένο μολύβι δεν ήταν ένα. Αμέτρητα λιωμένα μολύβια ξεφτισμένα απ' τη χρήση, μολύβια που λιώσανε μαζί με τη ζωή. Κι ένα χαρτάκι τυλιγμένο σαν σπίρτο, καλά κρυμμένο μέσα στο άδειο κραγιόν, με τρεις ημερομηνίες ξεθωριασμένες: Σάββατο 13 Αυγούστου 1938, Πέμπτη 13 Αυγούστου 1964, Παρασκευή 13 Αυγούστου 1982. Εκεί μέσα ήταν η Θεώνη".

Ποια ήταν όμως η Θεώνη; Ποιο τρομερό μυστικό της ζωής της σκέπασε τον νου της σαν λιωμένο μολύβι;

Η Λεοπάρδαλη, του κ. Jo Nesbo

Δεν ενθουσιάστηκα. Κατ' αρχήν, έχω θέμα όταν στο ίδιο βιβλίο υπάρχουν πολλά ονόματα. Εδώ ο δολοφόνος ξεκλήρισε μισό χωριό μέχρι να τελειώσει το βιβλίο, έχασα τη μπάλα με τους νεκρούς και τους αστυνομικούς και γενικά όλα τα πρόσωπα που παίρνουν μέρος στην υπόθεση. Επίσης δεν έχω διαβάσει τον "Χιονάνθρωπο" και ούτε πρόκειται προφανώς - λέει μέσα ποιος είναι ο χιονάνθρωπος οπότε δεν έχει και πολύ νόημα να το κάνω τώρα...

Κάποιες φορές δεν μπορούσα να παρακολουθήσω τη σκέψη του Χάρυ Χόλε ή την εξέλιξη των γεγονότων. Διάβαζα ξανά και ξανά την ίδια παράγραφο για να καταλάβω πώς στο καλό κατέληξε σε αυτό το συμπέρασμα και δεν καταλάβαινα. Δε μου άρεσε επίσης που το βιβλίο είναι τόσο τεράστιο (αν και ελαφρύ). Δεν υπάρχει λόγος να χρησιμοποιείται τόσο παχύ χαρτί σε βιβλία 800 σελίδων, ήταν δύσκολο να το ισορροπώ με το ένα χέρι όταν διάβαζα ξαπλωμένη.

Κατά τ' άλλα καλό ήταν το βιβλίο. Σε γενικές γραμμές είχε καλή ροή και έκανε μια προσπάθεια να αιτιολογήσει όλη τη βία που ξεδίπλωσε, άσχετα με το ότι εμένα δεν με κάλυψε. 

Βαθμολογία: 5/10

Ουίσκι μπλε, της κ. Τέσυς Μπαΐλα

Μια ολόκληρη ζωή πάλη και αγώνας για επιβίωση. Λίγες οι χαρές, πολύς ο κόπος, όμως η ελπίδα για το καλύτερο αύριο δεν φεύγει ποτέ. Ο Μιχάλης, γεννημένος στην Αίγυπτο και η ιστορία της σκληρής και κοπιαστικής ζωής του, ένας άνθρωπος που δεν φοβήθηκε να δουλέψει σκληρά για να επιβιώσει, άξιος γιος της ικανότατης Βιργινίας. 

Δεν ξέρω τι να πρωτοθυμηθώ από αυτό το βιβλίο, έχει μέσα τόσες πολλές ιστορίες που θα μπορούσαν να είναι πολλά διαφορετικά διηγήματα, και όμως όλες έχουν δέσει μεταξύ τους πολύ όμορφα. Η αφήγηση ρέει αρμονικά, ο κάθε ήρωας έχει τουλάχιστον μια διαφορετική- πάντα συγκλονιστική ιστορία να μας διηγηθεί και μέσα από τις ιστορίες αυτές μεταφερόμαστε στο χώρο και το χρόνο. Η περιγραφή των συνθηκών ζωής σε κάθε εποχή και σε κάθε μέρος είναι δοσμένη κινηματογραφικά: με ελάχιστες λέξεις η συγγραφέας καταφέρνει να δημιουργήσει εικόνες και να αποδώσει συναισθήματα.

Είναι ένα μάθημα ιστορίας αυτό το βιβλίο, μια αναδρομή σε γεγονότα της Ευρωπαϊκής και Αιγυπτιακής ιστορίας που εγώ τουλάχιστον δεν γνώριζα, και επίσης μια εξαιρετική περιγραφή των συνθηκών ζωής του φτωχού Έλληνα του 20ου αιώνα, ο οποίος πάντα με περηφάνια πάλεψε για την επιβίωσή του σε συνθήκες δύσκολες. 

Θα το ξαναδιαβάσω αυτό το βιβλίο. Λίγο να καταλαγιάσουν τα συναισθήματα που μου δημιούργησε και θα το ξαναδιαβάσω, να μάθω και άλλα, να μην αφήσω τίποτα να μου ξεφύγει. Τα συγχαρητήριά μου στη συγγραφέα για την έρευνα που έκανε και για την ικανότητά της να μεταφέρει εικόνες και αρώματα μέσω της γραφής της. 

Βαθμολογία: 9/10

Το τραγούδι της Αννέτας, της κ. Δήμητρας Ιωάννου

Να και μια ευχάριστη έκπληξη, ένα πραγματικά ωραίο κοινωνικό βιβλίο. Δύο πολύ ωραίες ιστορίες δεμένες με όμορφο τρόπο, μια στο παρελθόν στην ενετοκρατούμενη Ζάκυνθο και μια στο παρόν στην Αθήνα. Δύο γυναίκες που για τους δικούς της λόγους η καθεμιά υποτάχθηκαν στη θέληση πανίσχυρων αντρών (κανένα κεφαλαίο γράμμα στη λέξη άντρας). Μέχρι πού μπορεί να φτάσει η δύναμη που ασκεί ο οικονομικός πλούτος; Πόσες ζωές μπορούν να καταστραφούν; Ε, διαβάστε το βιβλίο και θα δείτε...

Αξιοσημείωτα ωραία είναι η γραφή της κ. Ιωάννου- μεστή, με ωραίους διαλόγους, καθόλου βαρετή. Επίσης συχνά έπιανα τον εαυτό μου να χαμογελάει στο πρώτο μισό του βιβλίου όταν διάβαζα την ιστορία που αναφέρεται στο παρελθόν: η γλώσσα είναι τόσο μουσικά δοσμένη που ήταν σαν να τους ακούω να μιλάνε (τραγουδάνε θα μπορούσα να πω) δίπλα μου. Στο δεύτερο μισό δεν χαμογελούσα όχι επειδή κάτι άλλαξε στον τρόπο γραφής αλλά επειδή υπήρχε αγωνία και το θέμα βάρυνε αν μπορώ να χρησιμοποιήσω την έκφραση. Πολύ ωραίες επίσης οι περιγραφές που αφορούν στην εμφάνιση και στους χώρους- όπου και όσο χρειάζεται για να τοποθετηθώ χωρικά και να φτιάξω τα πρόσωπα με τη φαντασία μου.

Συνιστώ το βιβλίο για κάθε περίσταση που θέλετε να διαβάσετε κάτι όμορφο που θα σας απορροφήσει και θα σας προβληματίσει (κυρίως ως προς το τι θα κάνατε εσείς στη θέση της εκάστοτε ηρωίδας). 

Βαθμολογία: 8/10

Τη μέρα που έπεσα απ' τα σύννεφα, της κ. Ελένης Δαφνίδη

Η κ. Δαφνίδη είναι για μένα μια από τις λίγες συγγραφείς που καταφέρνει να μου προκαλέσει τουλάχιστον χαμόγελο (και κάποιες στιγμές και γέλιο) σε κάποια από τα βιβλία της. Ξεκίνησα λοιπόν το συγκεκριμένο βασιζόμενη στην αίσθηση χιούμορ της συγγραφέως και ελπίζοντας να μοιάζει στην γραφή, στο χιούμορ και στην ένταση της ιστορίας με το "Μόνα Μόνα είσαι εδώ" και όχι με το "Η εξολόθρευση της Μπάρμπι" της ιδίας. Και βρέθηκα μπροστά σε ένα από τα καλύτερα κοινωνικά βιβλία που έχουν πιάσει τα χέρια μου το τελευταίο διάστημα. 

Θα μπορούσα να πω ότι είναι μια κατηγορία από μόνο του και ότι είναι το μοναδικό βιβλίο που με έκανε να χαμογελάσω πολλές φορές , ακόμη και να γελάσω (όχι να σκάσω από τα γέλια) αλλά το υπόλοιπο μισό βιβλίο να το διαβάζω με ένα κόμπο στο λαιμό και ίσως να βουρκώνουν και τα μάτια μου (και δεν νομίζω να φταίει η ψυχολογία μου για αυτό).

Αναφέρεται στη ζωή και στο θάνατο, στο γάμο, την ορφάνια, τον αντρικό εγωισμό και τον κοινωνικό ρατσισμό απέναντι στον διαφορετικό σε εμφάνιση συνάνθρωπο, την κακοποίηση ζώων, την αγάπη σε όλες τις μορφές της. Πώς στο καλό κατάφερε και τα συνδύασε όλα αυτά και έβγαλε και χιούμορ μέσα από τέτοιες καταστάσεις; 

Δεν υπάρχει ίχνος από εκείνο το είδος χιούμορ του τραβηγμένου από τα μαλλιά που συναντώ συχνά σε βιβλία και προσπαθεί ο συγγραφέας να σε κάνει σχεδόν με το ζόρι να γελάσεις, οι ατάκες έρχονται από το πουθενά και είναι πολύ ευχάριστες. Επίσης από το πουθενά έρχονται και κάποιες προτάσεις βασικότατες στην εξέλιξη της ιστορίας που ομολογώ όλες (μα όλες) τις φορές που θα έπρεπε να με πιάσουν απροετοίμαστη τα κατάφεραν και εξεπλάγην. Εξίσου έντονα δίνονται και οι δυσάρεστες όψεις της ιστορίας, εκεί που χαμογελούσα εμφανιζόταν ένας κόμπος στο λαιμό μου που με δυσκόλευε να καταπιώ. 

Και σκεφτείτε ότι μου πήρε περίπου μια βδομάδα να το διαβάσω επειδή δεν είχα τη διάθεση να πιάσω βιβλίο στα χέρια μου, το έπιανα τυπικά από συνήθεια και μετά δεν μπορούσα να το αφήσω. Και πριν από αυτό ξεκίνησα και άφησα για κάποια άλλη χρονική στιγμή τρία βιβλία.

Βαθμολογία: 9/10

Η εκδίκηση, της κ. Yrsa Sigurdardóttir

Τέτοια ποιότητα "τρόμου" έχω συναντήσει μόνο σε βιβλία του αγαπημένου King. Πολύ κινηματογραφικό βιβλίο, η ατμόσφαιρα που κατάφερε και δημιούργησε η συγγραφέας είναι εξαιρετική. Επίσης βρήκα εξαιρετικό τον τρόπο που δέθηκαν οι δύο ιστορίες.

Στην πρώτη ιστορία έχουμε μια παρέα τριών ατόμων (και ενός σκύλου) που πηγαίνουν σε ένα έρημο χωριό προσβάσιμο μόνο μέσω θαλάσσης προκειμένου να ανακαινίσουν ένα εγκαταλειμμένο σπίτι. Πατώματα που τρίζουν, ξαφνικοί θόρυβοι, ψίθυροι από ανύπαρκτα πρόσωπα, άσχημες μυρωδιές και εμφανίσεις προσώπων εκεί που δεν θα έπρεπε να είναι κανείς… όλα αυτά συνθέτουν το σκηνικό που καλούνται να αντιμετωπίσουν ολομόναχοι στον βαρύ χειμώνα της Ισλανδίας. Και εκτός από αυτά, έρχονται αντιμέτωποι και με τις διαφορές στο χαρακτήρα τους: η καλομαθημένη κοπέλα που έχει μάθει να τη νταντεύουν και να κάνει πάντα το δικό της, ο άντρας που θέλει να ανταπεξέλθει στο ρόλο του αρσενικού (όπως το ερμηνεύει αυτό ο καθένας) και η γυναίκα που προσπαθεί να κρατήσει τις ισορροπίες. Αυτοί είναι οι τρεις της παρέας, τόσο διαφορετικοί χαρακτήρες που αναγκαστικά συγκρούονται μεταξύ τους.

Όσον αφορά τη δεύτερη ιστορία, ενώ στην αρχή μου φάνηκε αφελής και περιττή οφείλω να ομολογήσω ότι στην πορεία μου έφερε ανατριχίλες. Και εν τέλει είναι τόσο αληθοφανώς φριχτή που αφού τελείωσα το βιβλίο η σκέψη μου γυρίζει γύρω από αυτήν. 

Μια μικρή μόνο παρατήρηση ως αρνητικό για το βιβλίο: θα ήθελα να ήταν περισσότερες οι περιγραφές του τοπίου του νησιού. Άνοιξα φωτογραφίες στο ίντερνετ και είδα την εξαιρετική του ομορφιά, αλλά και την απομόνωση του εγκαταλειμμένου χωριού (το οποίο είναι αληθινό και υπάρχει στην πραγματικότητα). 

Συγχαρητήρια στη συγγραφέα αλλά και στη μεταφράστρια που κατάφερε και απέδωσε την ατμόσφαιρα στην ελληνική γλώσσα

Βαθμολογία: 10/10

Το στίγμα, της κ. Ρούλας Σαμαϊλίδου

Ας ξεκινήσω με τα απλά: πρόκειται για ένα πάρα πολύ καλογραμμένο βιβλίο, με σωστή χρήση της γλώσσας, όμορφο λόγο και στρωτή ροή της ιστορίας. Ο βασικός ήρωας είναι η Χρυσάνθη και γύρω από την ιστορία της πλέκονται οι ιστορίες πολλών άλλων ανθρώπων, μέσα από τις οποίες βλέπουμε πώς είναι δυνατόν να επηρεαστεί η πορεία ζωής κάποιου εξαιτίας των ηθών που επικρατούν στις μικρές κοινωνίες. 

Και τώρα τα βασικά που με προβλημάτισαν: Το Στίγμα. Εκτός από το ολοφάνερο στίγμα που θα προκαλούσε στην οικογένειά της η εγκυμοσύνη της Χρυσάνθης, δεν μπορώ να σκεφτώ οποιαδήποτε άλλη μορφή στιγματισμού που λείπει από το βιβλίο. 

Και νομίζω ότι από εδώ και πέρα ίσως κάποιοι θεωρήσουν spoiler αυτά που θα πω, οπότε ας δράσουν αναλόγως, εγώ τα κρύβω και όσοι θέλουν να τα διαβάσουν εν γνώση τους ότι αποκαλύπτω λεπτομέρειες από την ιστορία του βιβλίου, μπορούν να "μαυρίσουν" τις κενές σειρές με το ποντίκι και θα εμφανιστεί το κείμενο.

[Ο τρελός του χωριού: τεράστιο στίγμα για την οικογένεια, ακόμα και τώρα που θεωρούμαστε εξελιγμένοι και οι ψυχικές νόσοι είναι αναγνωρισμένες ασθένειες, η τρέλα είναι κάτι που στιγματίζει τόσο τον πάσχοντα όσο και τους οικείους του, λες και είναι μεταδοτική. Η εγκυμοσύνη εκτός γάμου: δεν νομίζω ότι χρειάζεται σχόλια, όπως και το να υπάρξει σχέση ή και γάμος ανάμεσα σε άτομα διαφορετικής κοινωνικής τάξεως. Η αδυναμία της Ευτέρπης και του Μιχάλη να κάνουν βιολογικά παιδιά και τα σχόλια της γειτονιάς όταν εμφανίστηκαν με την Αγγελική... η μοιχεία, ο γάμος με νεότερο, η σχέση της αδερφής του Μιχάλη με τον μεγαλύτερό της σε ηλικία θείο βουλευτή ... Όλες καταστάσεις που ακόμα και σήμερα είναι ικανές να στιγματίσουν άτομα και οικογένειες.

Και η ανάλυση χαρακτήρων; Με κάποιες ενστάσεις για τη συμπεριφορά της Ευτέρπης ΜΟΝΟ όσον αφορά την ιδιότητά της ως μητέρα, στο τέλος κατέληξα να συμπονέσω όλους τους χαρακτήρες του βιβλίου, ακόμα να δώσω "ελαφρυντικά" και στους πιο αντιπαθείς. Ναι, και στον πατέρα της Χρυσάνθης. Δεν θα μπορούσα ποτέ να επικροτήσω ή να δικαιολογήσω την πράξη του και αν το έκανε αυτό σε γνωστή μου θα τον έσκιζα με τα χέρια μου (δεν είμαι η μονίμως υποδουλωμένη, εξαρτημένη, απομονωμένη από τον κόσμο και για αυτό το λόγο φοβισμένη μητέρα της Χρυσάνθης βλέπετε). Όμως κατανοώ ότι ένας άνθρωπος αντρικού φύλλου που έχει μεγαλώσει πιστεύοντας ότι είναι ο απόλυτος αφέντης και ότι πάνω από όλα σημασία έχει "Τι θα πει ο κόσμος", αφού πρώτα αισθάνθηκε παγιδευμένος από ένα γάμο που τον οδήγησε στην κοινωνική απομόνωση λόγω μιας παλιάς ιστορίας για την οποία ο ίδιος δεν έφερε καμία ευθύνη, ξαφνικά καλείται να αντιμετωπίσει μια κατάσταση που θα τον απομονώσει εντελώς και θα τον γελοιοποιήσει στα μάτια της κοινωνίας. Και φέρθηκε σαν τέρας. Τόσο του έκοβε, έτσι έκανε. 

Από την αρχή συμπάθησα και την μητέρα του Μιχάλη, που λόγω μιας σωματικής δυσπλασίας που προκλήθηκε από αρρώστια στιγματίστηκε ως ανάπηρη από μικρή και αναγκάστηκε να σκληρύνει για να επιβιώσει. Ήταν εξάλλου η κουτσή, άρα η προβληματική για την μικρή της κοινωνία.... 

Γενικά οφείλω να πω ότι είναι από τα βιβλία που με προβλημάτισαν όσον αφορά την ποιότητα των ανθρώπων και το πόσο έχει αλλάξει σε βάθος η κοινωνία μας από τα χρόνια που περιγράφονται. Γεννήθηκα και μεγάλωσα σε πόλη, αλλά ακόμα και σήμερα παρατηρώ ότι κοιτάμε με περιέργεια τον άνθρωπο που χρειάστηκε ψυχοφάρμακα, τον ανάπηρο, την ανύπαντρη μητέρα και γενικά όποιον διαφέρει από τη μεγάλη μερίδα του πληθυσμού. 

Θα το χαρακτήριζα ως ένα βιβλίο δύο ταχυτήτων: μπορείτε να το διαβάσετε απλά και επιφανειακά, θα περάσει η ώρα σας με ένα πολύ όμορφα γραμμένο διήγημα. Ή αντιθέτως μπορείτε να εμβαθύνετε στις ιστορίες και να προβληματιστείτε όπως έτυχε με εμένα. 

Βαθμολογία: 10/10

Χαρταετοί πάνω απ' την πόλη, του κ. Καλέντ Χοσεϊνί

`

Ο Αμίρ, γιος ενός πλούσιου Αφγανού, μεγαλώνει στο προπολεμικό Αφγανιστάν. Υπηρέτης του αλλά και βοηθός του στα παιχνίδια και στις σκανταλιές ο Χασάν, γιος του παιδικού φίλου και υπηρέτη του πατέρα του. Τα συναισθήματα του ενός προς τον άλλον περιγράφονται τόσο όμορφα, η αγάπη, η αφοσίωση και το απόλυτο δόσιμο μιας παιδικής ψυχής από τη μία και τα συγκαλυμμένα αισθήματα κυριαρχίας αλλά και αγάπης από την άλλη μεριά. Μέχρι τη στιγμή που όλα αλλάζουν, και ένα γεγονός από χαρμόσυνο καταλήγει με κάποιο τρόπο σε τραγικό και συντελεί στην καταστροφή της σχέσης των εφήβων πια πρωταγωνιστών. 

Και μετά έρχεται η εισβολή των Ρώσων στο Αφγανιστάν και η ζωή τους αλλάζει. Ο Αμίρ βρίσκεται πια μετανάστης στην Αμερική και στήνει εκεί μια καινούρια ζωή, προσπαθώντας όμως να διατηρήσει τα έθιμα του τόπου του μέσα σε μια κοινότητα μεταναστών Αφγανών. Μέχρι που έρχεται η στιγμή να επιστρέψει στη διοικούμενη από τους Ταλιμπάν τώρα πια πατρίδα του, όπου όλα πλέον είναι διαφορετικά, άγρια και βίαια. 

Επιστρέφει και βρίσκει τα γνωστά του μέρη ρημαγμένα από τον μακρόχρονο πόλεμο και έναν κόσμο διαφορετικό, όπου κυριαρχεί η βία. Τα αισθήματά του στα καινούρια βιώματα περιγράφονται εξαιρετικά, η μοναξιά και η ορφάνια που φέρνει μαζί του ο πόλεμος, ο φόβος και η φτώχεια σχεδόν έχουν μυρωδιά μέσα από τις περιγραφές του συγγραφέα. Όλη η βία των Ταλιμπάν είναι δοσμένη με απλές προτάσεις, με λίγες λέξεις και θα μπορούσα να πω με αρκετά υπονοούμενα. 

Είναι στενάχωρο το βιβλίο, όμως δεν είναι τόσο βίαιο όσο θα μπορούσε. Αφήνει πολλά στη φαντασία αλλά καταφέρνει και σε βάζει μέσα στο κλίμα της καταστροφής που προκαλείται σε μια χώρα από τον πόλεμο. Εκτός όμως από αυτά είναι και ένας ύμνος στην αγάπη και στις τύψεις που προκαλεί ο εγωισμός, ο φόβος και η πάλη για την αποδοχή από τον πατέρα. 

Βαθμολογία: 10/10 αναμφίβολα. 

Κάθε στιγμή μετράει, της κ. Lisa Genova

Παρακολουθούμε τη ζωή της Άλις, μιας γυναίκας 50 ετών. Είναι καθηγήτρια πανεπιστημίου, μητέρα τριών ενήλικων παιδιών και εμφανίζει πρόωρο Αλτσχάιμερ. Περιγράφονται αναλυτικά όλα τα στάδια της αρρώστιας, από τα πρώτα σημάδια εμφάνισης μέχρι σχεδόν το τελικό στάδιο όπου η ασθενής δεν αναγνωρίζει ούτε τα παιδιά της.

Η ιστορία είναι γραμμένη σε τρίτο πρόσωπο και αναφέρεται αποκλειστικά στις κινήσεις και τις σκέψεις της Άλις, την πορεία τής ζωής της, από τη στιγμή που άρχισε να αντιλαμβάνεται ότι ξεχνάει και ότι κάποιες στιγμές βρίσκεται αδικαιολόγητα σε σύγχυση έως το πάγωμα που επικρατεί μόλις της ανακοινώνουν τη διάγνωση. Σε αυτή την κρίσιμη στιγμή μας δίνεται μια εξαιρετική περιγραφή των συναισθημάτων της -και από εκεί και πέρα αρχίζει ο… κατήφορος.

Κάθε γεγονός που μας δείχνει ότι η αρρώστια έχει προχωρήσει είναι γραμμένο με τρόπο τόσο απλό και φυσικό, ακριβώς όπως προφανώς και θα συμβαίνει στην πραγματική ζωή: Τίποτα δεν σε προετοιμάζει για το ότι ο ασθενής θα ξεκινήσει να κάνει κάτι και στο τέλος θα καταλήξει κάνοντας κάτι άλλο…

Υπάρχουν προτάσεις μέσα στο βιβλίο που διαβάζοντάς τις ανατρίχιασα ολόκληρη με τη σκληρότητά τους, σκεπτόμενη πάντα ότι όσα διαβάζω συμβαίνουν πραγματικά σε ασθενείς τής συγκεκριμένης νόσου και δεν είναι βγαλμένα από τη φαντασία. Σε δεύτερο χρόνο, συνειδητοποίησα ότι όλο το βιβλίο είναι μια απεικόνιση της πραγματικότητας και όχι ένα μυθιστόρημα. Και είναι φυσικό, αφού η συγγραφέας είναι νευροεπιστήμονας. Πιστεύω ειλικρινά ότι απλώς κατέγραψε τα συμπτώματα της νόσου, διάλεξε για ασθενή μια νέα εργαζόμενη γυναίκα ώστε να μας δείξει και τον κοινωνικό αντίκτυπο αυτής της ασθένειας, και μας τα έδωσε όλα σε μια ιστορία γραμμένη απλά και κατανοητά, ώστε να μας μείνει στο μυαλό και να είμαστε πονηρεμένοι και ικανοί να αναγνωρίσουμε τα πρώτα σημάδια εμφάνισης μιας τόσο σκληρής νόσου (μεταχρονολογημένη θανατική καταδίκη την ονομάζει η ίδια!).

Συστήνω ανεπιφύλακτα αυτό το βιβλίο που, χωρίς να σας κουράσει ή να εκβιάσει την στεναχώρια σας (κάνει προσπάθεια να είναι αισιόδοξο ακόμα και στο τέλος), θα σας μάθει πράγματα. Σ΄ εμένα άφησε επίσης μια αίσθηση αγάπης για τη ζωή μου όπως την ξέρω...

Βαθμολογία: 10/10

Endgame- το κάλεσμα, των Φρέι και Τζόνσον- Σέλτον

Είχα διαβάσει αμφιλεγόμενες κριτικές,όμως σε εμένα άρεσε. Έχει κάποια σημεία που μπορούν να σου σπάσουν τα νεύρα (όπως ο τρόπος που περιγράφει τα τικ ενός από τους παίχτες), αλλά σε γενικές γραμμές είναι καλό. 

Θετικά: 

Είναι ωραίο σαν ιδέα. Δώδεκα αρχαίοι πολιτισμοί που επιβιώνουν στους αιώνες, ένα μέλος από τον κάθε πολιτισμό διδάσκεται και μεγαλώνει ώστε να αποτελεί μια πολεμική μηχανή (από μόνο του). Όταν "Αυτοί" αποφασίσουν, και τα δώδεκα αυτά άτομα θα κληθούν να πάρουν μέρος σε μια μάχη με έναν μόνο νικητή, με έπαθλο την επιβίωση της φυλής του. Όλοι οι υπόλοιποι άνθρωποι θα καταστραφούν. 

Επίσης έχει ωραίο λόγο και στρωτή γραφή σε γενικές γραμμές. Και μου άρεσε που εκτυλίσσεται σε όλη τη γη και όχι σε ένα μόνο μέρος. 

Αρνητικά:

Διηγείται την ιστορία μέσω δώδεκα διαφορετικών ατόμων. Συγγνώμη, λάθος. Έχουμε και τους παρατρεχάμενους κάποιων εκ των πρωταγωνιστών, οπότε ο αριθμός ανεβαίνει. Και εγώ έχω πρόβλημα: δεν μπορώ να θυμηθώ πολλά ονόματα, χάνω τη μπάλα. Και έχω και χειρότερο: εκτός από το όνομα του κάθε παίχτη τον αναφέρει πολύ συχνά και με το όνομά της φυλής του, συνεπώς τα ονόματα που πρέπει να θυμάμαι ανεβαίνουν αυτόματα στα εικοσιτέσσερα (24 !!! ) χωρίς να μετρήσω τους παρατρεχάμενους. Οκ, παραδίνομαι, έγραψα σημειώσεις σε ένα χαρτί και το χρησιμοποίησα για σελιδοδείκτη. 

Επίσης σε κάποια σημεία που περιέγραφε μάχες ήταν υπερβολικός, ειδικά ως προς τις ικανότητες των παιχτών. Και βρίσκω υπερβολική τη διαβάθμιση των ηλικιών των παιχτών. Αλλά τέλος πάντων.

Σε γενικές γραμμές ήταν καλό, αρκετά καλό ώστε να θελήσω να διαβάσω και τον δεύτερο τόμο ειδικά αν σκεφτείς ότι βρίσκω υπερβολικά τα δυστοπικά μυθιστορήματα. 

Βαθμολογία: 7/10

Θέλω να σε τρομάξω, της κ. Μαρίας Μηλιαρά

Το μυθιστόρημα αφορά κατά κύριο λόγο την επιβίωση μιας γυναίκας με ένα μικρό παιδί σε καιρό πολέμου. Η βασική ηρωίδα, η Ελένη, προκειμένου να προστατέψει τη ζωή του μικρού εγγονού της του Νικόλα τον παίρνει και φεύγουν από την Αυστρία όπου ζουν και έρχονται στην Ελλάδα με πλαστή ταυτότητα, λίγο πριν ξεκινήσει ο β' παγκόσμιος πόλεμος. Όλο το βιβλίο είναι μια εξιστόρηση σε πρώτο πρόσωπο των όσων συνέβησαν κατά τη διάρκεια της παραμονής τους στην εμπόλεμη Ελλάδα.

Μπορεί να είναι ένα μυθιστόρημα που να αναφέρεται στον πόλεμο, αλλά αυτός απλώς υπάρχει "σαν φόντο" στο βιβλίο, δεν έχουμε περιγραφές μαχών ή συγκλονιστικές περιγραφές των συνθηκών που επικρατούσαν στις πόλεις κατά τη διάρκεια της κατοχής από τους Γερμανούς- δεν είναι δηλαδή σαν το "Όταν ο ήλιος" που το διάβασα έφηβη και μίσησα τον πόλεμο και φοβήθηκα την πείνα... Σαφώς και υπάρχουν αναφορές στην πείνα, το φόβο, την έλλειψη εμπιστοσύνης στον πλησίον, αλλά για εμένα το κεντρικό νόημα του βιβλίου είναι άλλο: πόσο πολύ μπορεί να αγωνιστεί μια γυναίκα μόνη, προκειμένου να μειώσει την έκθεση σε κίνδυνο των ανθρώπων που αγαπάει. 

Είναι γεμάτο από συναισθήματα, την αγάπη της Ελένης προς την κόρη και το γαμπρό της, προς τον άντρα της και τους γονείς της, προς τους καινούριους φίλους που έκανε και της στάθηκαν σαν αληθινή οικογένεια... Ο φόβος να μην εκθέσει σε κίνδυνο τους αγαπημένους της από μια λάθος ενέργεια και η απόλυτη αγάπη, το απόλυτο δόσιμο στον μικρό εγγονό της, η αγωνία να μην του λείψουν τα βασικά και το άγχος της να διατηρήσει άσβεστη στην ψυχούλα του την αγάπη προς τους γονείς του. Και μέσα σε όλα αυτά γίνεται αναφορά στις δυσκολίες που είχανε προκειμένου να επιβιώσουν στην κατοχική Ελλάδα, η Ελένη να λυγίζει αλλά να σφίγγει τα δόντια της για να μπορέσει να σταθεί όρθια και να μην απομείνει μόνος ο μικρός. 

Ειλικρινά, συγχαρητήρια στη συγγραφέα που κατάφερε να δώσει τόσα πολλά από το πρώτο της κιόλας μυθιστόρημα. Το μόνο που με ξένισε είναι η χρήση του πρώτου προσώπου, στο τέλος του βιβλίου κατάλαβα για ποιο λόγο το έκανε, αλλά θα προτιμούσα να ήταν σε τρίτο πρόσωπο.

Βαθμολογία: 9/10

Τον Απρίλη χωρίς στέφανα, της κ. Χρυσούλας Ψιμούλη

Ένα από τα αγαπημένα μου βιβλία, προειδοποιώ ότι δεν μπορώ να το δω αντικειμενικά. Το δανείστηκα δύο φορές και μετά πήγα και το αγόρασα για να το έχω στη βιβλιοθήκη μου. 

Η μικρή Φωτούλα μεγαλώνει με τη γριά, άσχημη και κακότροπη Ειλένκω. Πείνα, βρωμιά, ορφάνια, ξύλο, ζητιανιά, δουλειά στους "μπαξέδες", αμορφωσιά και καθημερινός αγώνας για να επιβιώσουν σε μια σκληρή εποχή όπου το φαγητό ήταν μετρημένο και ο κόσμος τα ορφανά παιδιά τα θεωρούσε υποδεέστερα των υπολοίπων, πόσο μάλλον τα "αγνώστου πατρός". Όμως η Φωτούλα δεν το βάζει κάτω: ονειρεύεται, απαιτεί και καταφέρνει να κάνει τα όνειρά της πραγματικότητα όταν το σκάει από το σπίτι της Ειλένκως με ένα θίασο (μπουλούκι τον ονομάζει), και μετά από κόπους και πολύ δουλειά (και τύχη) καταφέρνει να ξεφύγει από τη φτώχεια και τη μιζέρια και να ζει μια άνετη ζωή. Μέχρι που στο τέλος πια του βιβλίου μαθαίνει την καταγωγή της και την αληθινή ιστορία των γονιών της, η οποία είναι αρκετά πρωτότυπη θα μπορούσα να πω.

Αγαπημένο είναι το πρώτο μέρος της ιστορίας που περιγράφει τη ζωή της Φωτούλας με τη γιαγιά της σε μια πόλη που κόβω τα μαλλιά μου (όπως άλλοι κόβουν το χέρι τους) ότι είναι το Διδυμότειχο. Περιγράφει τη δύσκολη ζωή στην επαρχιακή μεταπολεμική Ελλάδα της δεκαετίας του 50, σε εποχές ξεχασμένες πια- και ευτυχώς δηλαδή αφού η καθημερινότητα φαίνεται να είναι εξαιρετικά δύσκολη και σκληρή. Ακόμη όμως και μέσα σ' αυτή τη μαυρίλα υπάρχουν ψήγματα ανθρωπιάς και αγάπης, όταν ο άνθρωπος δίνει από το υστέρημά του για να κάνει ένα παιδί να χαμογελάσει για λίγο.

Εξίσου όμορφη είναι και η περιγραφή της ζωής της τόσο με το θίασο (όπου ρίχνουμε μια κλεφτή ματιά στη ζωή των καλλιτεχνών των μπουλουκιών που αφθονούσαν εκείνη την εποχή), όσο και στην Αθήνα όπου η Φωτούλα βλέπει κάποια από τα όνειρά της να πραγματοποιούνται αλλά μέσα της συνεχίζει να ζει το πεισματάρικο και φοβισμένο κορίτσι που ήταν κάποτε. 

Ο χαρακτήρας της Φωτούλας είναι πλήρως σκιαγραφημένος, δεν μου έμειναν κενά και απορίες, μπορούσα να κατανοήσω και να εξηγήσω τα αίτια πίσω από κάθε ενέργειά της. Όμως ο αγαπημένος μου χαρακτήρας είναι η Ειλένκω, η οποία αποτελεί ταυτόχρονα και την πιο αγαπημένη μου κακιά από όλα τα βιβλία που έχω διαβάσει... 

Σε γενικές γραμμές πιστεύω ότι θα σας αρέσει το βιβλίο, είναι ένα καλογραμμένο κοινωνικό μυθιστόρημα λίγο διαφορετικό από τα συνηθισμένα ευπώλητα, μια εξιστόρηση της ζωής ενός κοριτσιού με εικόνες από χρόνια δύσκολα και φτωχικά. Ακόμη παραπάνω όμως το συστήνω σε όσους έχετε καταγωγή από τον Έβρο ή έχετε επισκεφτεί το Διδυμότειχο ώστε να μπορέσετε να φέρετε στο μυαλό σας εικόνες του ποταμιού και του κάστρου της πόλης και να τοποθετήσετε στο χώρο τα γεγονότα, ακόμη και αν έχουν περάσει περίπου 60 χρόνια από την εποχή που περιγράφεται. 

Βαθμολογία: 9/10

Η ζωή απέναντι, της κ. Σοφίας Δημοπούλου

Το βιβλίο αφορά την περίοδο της δικτατορίας και τη ζωή δύο οικογενειών κατά τη διάρκεια εκείνης της περιόδου. Γενικά περιστρέφεται γύρω από τις σκέψεις και τη ζωή της Δάφνης (μαθήτριας δημοτικού) αλλά επεκτείνεται και στη ζωή (παρελθόν και παρόν) των ατόμων που αποτελούν το περιβάλλον της, οικογενειακό και φιλικό.

Όσο το διάβαζα αλλά και τώρα που προσπαθώ να εκφράσω τις εντυπώσεις μου για το βιβλίο, το έχω χωρίσει μέσα στο μυαλό μου σε δύο μέρη τα οποία αναπτύσσονται ταυτόχρονα.

Το πρώτο μέρος αφορά τους ενηλίκους πρωταγωνιστές του βιβλίου. Η συγγραφέας χρησιμοποιώντας ελάχιστες λέξεις για τον καθένα από τους ήρωές της μας δίνει τα βασικά στοιχεία του χαρακτήρα του, έτσι ώστε να καταλάβουμε για ποιο λόγο ενεργεί ο καθένας με τον τρόπο που ενεργεί. Εξηγεί με τόσο όμορφο τρόπο τις αιτίες που προκάλεσαν τις πράξεις του καθενός που στο τέλος πια του βιβλίου μου ήταν όλοι συμπαθείς, άσχετα με το πόσο κακό προκάλεσαν στους άλλους ήρωες του βιβλίου. 

Το δεύτερο μέρος αφορά τη μικρή Δάφνη. Μου άρεσε τρομερά που την έβαλε να μιλά σε πρώτο πρόσωπο και να μας διηγείται κάποια περιστατικά, όπως εξίσου μου άρεσε και η παιδική αφέλεια που αφήνει να φανεί σε κάποιες πράξεις ή σκέψεις της. Όμως στα χρόνια της εφηβείας μου είχα διαβάσει επανειλημμένα (σε σημείο που να θυμάμαι προτάσεις από μνήμης) το βιβλίο "Τα γενέθλια" της Ζωρζ Σαρή που σε γενικές γραμμές πραγματεύεται το ίδιο θέμα με τον ίδιο τρόπο. Άθελά μου λοιπόν έκανα συγκρίσεις και περίμενα να διαβάσω κάτι που να μιλήσει μέσα μου με τον ίδιο τρόπο, πράγμα φυσικά αδύνατο αφενός γιατί πλέον είμαι πιο ώριμη (sic, αντί να πω ότι μεγάλωσα και δεν επηρεάζομαι τόσο εύκολα.... πάλι sic, για να μην πω ότι άρχισα να εμφανίζω γεροπαραξενιές ακόμη και στα βιβλία ) ...και αφετέρου κανένα βιβλίο δεν μπορεί να σταθεί δίπλα σε αγαπημένα και πολυδιαβασμένα βιβλία και να τα ξεπεράσει. Οπότε ήταν χαμένο από χέρι.

Γενικά όμως ήταν καλογραμμένο, διακριτικό και ωραίο το βιβλίο (άλλωστε ο τρόπος που γράφει η κ. Δημοπούλου μου αρέσει πάρα πολύ) και όποιος έζησε την εποχή της δικτατορίας πιθανόν να βρει τον εαυτό του σε κάποιον από τους ήρωες του βιβλίου. Απλά σε εμένα λόγο ηλικίας και βιωμάτων δεν ταίριαξε πολύ. 

Βαθμολογία: 7/10

Ο άνθρωπος που ξέχασε τη γυναίκα του, του κ. John O' Farrell

Είχα καιρό να γελάσω με ένα βιβλίο. Για την ακρίβεια συμβαίνει τόσο σπάνια που δεν το περιμένω ότι θα γελάσω και έτσι διαβάζω όπου να' ναι με αποτέλεσμα μερικές φορές να γίνομαι η τρελή του χώρου που βρίσκομαι (στην προκειμένη περίπτωση η τρελή του υπεραστικού λεωφορείου).

Είμαι λοιπόν μέσα σε ένα λεωφορείο, ξεκινάει αυτό, βγάζω το βιβλίο και ταυτόχρονα παίρνω το ειδικό (στραβωμένο) ύφος που έχω για ανάγνωση σε εξωτερικούς χώρους το οποίο και φωνάζει από μακριά "Είμαι εξαιρετικά απασχολημένη με σοβαρά πράγματα άνθρωπέ μου, απομάκρυνε σε παρακαλώ την άθλια ύπαρξή σου από κοντά μου και μη με ενοχλείς". Και πριν φτάσω στη δέκατη σελίδα αρχίζω να κακαρίζω σα χαζό. Σοβαρεύομαι με χίλια ζόρια μόνο και μόνο για να ξαναγελάσω λίγο μετά. Ε, τι να κάνω, άλλαξα ύφος και πήρα αυτό της χαζούλας που χασκογελάει με ότι βρει, σάμπως θα με ξαναδούν ποτέ, λεωφορείο είναι....Σε κάποιο σημείο μάλιστα από το ζόρι να μην αρχίσω και σπρώχνω με το χέρι τη γιαγιά που καθόταν δίπλα μου (βλ. Μενεγάκη όταν γελάει) ουρλιάζοντας από τα γέλια και φωνάζοντας "Αχαχαχα, δες τι γράφει εδώ...." δάκρυσα. Αλλά αυτά συμβαίνουν όταν το χιούμορ του συγγραφέα ταιριάζει με το χιούμορ του μεταφραστή, το κείμενο βγάζει γέλιο και εμείς ρεζιλευόμαστε. 

Όμως μη γελιέστε, έχει και τη σοβαρή του πλευρά το βιβλίο, δεν είναι όλο κακαρίσματα. Στην ουσία και μέσα από τις αναμνήσεις του βασικού πρωταγωνιστή περνάει με όμορφο τρόπο η πορεία της σχέσης ενός συνηθισμένου ζευγαριού: πώς γνωρίστηκαν, ερωτεύτηκαν, παντρεύτηκαν και κάνανε παιδιά...και μετά το πώς βυθιζόμαστε μετά στη ρουτίνα και ξεχνάμε το λόγο που αγαπήσαμε τον/ τη σύζυγό μας... Είδες; Και όπως λίγο πριν άλλαξα πρόσωπο στη δική μου αφήγηση, έτσι και στο βιβλίο ξαφνικά κατάλαβα ότι όλα αυτά που γράφει αφορούν και εμένα. Και εγώ κάνω τα ίδια λάθη, και οι φίλοι μου, είμαι λίγο από τον κάθε πρωταγωνιστή του βιβλίου!!! Και εκστασιάστηκα γιατί το είχα για πιο ανάλαφρο, αλλά δεν ήταν τελικά...Απλά η γραφή του (και η μετάφραση) ήταν ανάλαφρα, το νόημα ήταν πολύ σημαντικό. 

Βαθμολογία: 9/10

Σφαγείο Σαλονίκης, του κ. Θάνου Δραγούμη

Κάθομαι και κοιτάω την οθόνη λίγη ώρα τώρα... Δεν είμαι σίγουρη ότι μπορώ να χαρακτηρίσω το βιβλίο αυτό. Εγώ για αστυνομικό το πήρα, άλλο πράγμα μου βγήκε. 

Σίγουρα είναι αστυνομικό μυθιστόρημα αφού υπάρχουν πτώματα και αστυνομικός που ψάχνει να βρει το δολοφόνο και γενικά την άκρη του μπερδεμένου κουβαριού που αποτελεί συνήθως μια τέτοια ιστορία. Και μάλιστα είναι εξαιρετικά όμορφα δομημένο σαν αστυνομικό μυθιστόρημα. 

Επίσης είναι ιστορικό μυθιστόρημα, έχει μέσα πάρα πολλά στοιχεία από την ιστορία της Θεσσαλονίκης κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής κυρίως όσον αφορά την ιστορία των Εβραίων της πόλης, κάποια εκ των οποίων ήξερα, τα περισσότερα όμως όχι. Γίνεται αναφορά σε υπαρκτά πρόσωπα και αυτά δένονται τόσο όμορφα με πρόσωπα της φαντασίας του συγγραφέα, που έψαχνα στο ίντερνετ να βρω ποια από αυτά υπήρξαν αληθινά και ποια όχι. Επίσης τα ιστορικά γεγονότα δένονται αξιοσημείωτα όμορφα και ομαλά στην πλοκή.

Μπορώ να πω ότι είχε και πολλά στοιχεία κοινωνικού μυθιστορήματος: μιλάμε για την περίοδο της κατοχής, είναι παντού διάχυτη η σκοτεινιά, η μαυρίλα και ο πόνος που έχουμε στο μυαλό μας για τα χρόνια εκείνα. Ο φόβος, η πείνα αλλά και η αγάπη περιγράφονται πολύ όμορφα, νότες της καθημερινότητας ενός ανθρώπου που παρά τις δύσκολες συνθήκες επιβίωσης αγαπά και δεν φοβάται να το δείξει ή ακόμη και να ρισκάρει τη ζωή του για τη γυναίκα που αγαπά (χωρίς όμως να γίνεται δακρύβρεχτο μελό, σε καμία περίπτωση). 

Και όλως παραδόξως, έρχονται κάποιες στιγμές που σκάω στα γέλια από αυτά που διαβάζω!!!! Πανέξυπνα δοσμένο χιούμορ, απολύτως ταιριαστό με το κείμενο, δεν χαλά σε τίποτα τη ροή της ιστορίας ή τη γενικότερη ατμόσφαιρα. 

Πανέμορφα γραμμένο, στρωτή ροή, ωραία ιστορία... Ψάχνω να βρω κάποιο αρνητικό και δεν βρίσκω. 

Βαθμολογία: 10/10

Στο δρόμο των αρωμάτων, του κ. Μάνθου Σκαργιώτη

Δεν τον ξέρω τον κ. Σκαργιώτη, αυτό είναι το πρώτο του βιβλίο που διάβασα και το πήρα  επειδή μου αρέσουν τα ιστορικά μυθιστορήματα. Έλα όμως που δεν μπορώ να το βάλω "στο ίδιο σακί" με τα υπόλοιπα ιστορικά. Και εξηγούμαι τονίζοντας ότι λέω μόνο την άποψή μου: 

Ως μυθιστόρημα (ιστορία) δε με τράβηξε ιδιαίτερα. Η ιστορία διαδραματίζεται επί Τουρκοκρατίας (στις αρχές του 17ου αιώνα- περίπου στα 1600 δηλαδή) και ως ιστορία είναι απλή. Ο Κωνσταντής εκπληρώνοντας την τελευταία επιθυμία του πατέρα του πηγαίνει να πάρει λίγο χαλίκι (θυμητάρια) από τα γεφύρια στα οποία στοιχειώθηκαν οι αδερφές του, διασχίζοντας μεγάλο μέρος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Και όλο το βιβλίο μας περιγράφει το ταξίδι του. Αυτά ως γενική πλοκή της ιστορίας.

ΟΜΩΣ.

Στο δρόμο του συναντά πολλά και διάφορα. Γίνεται μάρτυρας παιδομαζώματος (έκλαψα), παρακολουθεί την πορεία ετοιμοθάνατων από πανούκλα (ανατρίχιασα), γίνεται σκλάβος πειρατών και φυλακίζεται από τους Τούρκους. Γνωρίζει άτομα που τον βοηθούν, προδίδεται από παλιούς φίλους, χάνει και κερδίζει στην αγάπη. Μιλάει με απλό κόσμο, με ιερείς διαφόρων θρησκειών, με μάγους και με αστυνόμους. Και όλοι αυτοί έχουν κάτι να του πουν. Τα άτομα που συναντά (πάρα πολλά σε αριθμό) συνήθως τον καθοδηγούν μέσω δοξασιών ή θρύλων κάποιοι εκ τον οποίων μου ήταν γνωστοί και κάποιοι όχι. Άλλοι απλά του αναφέρουν ιστορικά στοιχεία για την περιοχή απ' όπου διέρχεται.

Οι περιγραφές για τις συνθήκες που επικρατούσαν εκείνη την εποχή είναι εξαιρετικά αναλυτικές, ο συγγραφέας δεν μας κρύβει τίποτα (σε μερικά σημεία θα μπορούσα να πω ότι δεν μας λυπάται καθόλου). Το ντύσιμο των ανθρώπων, το εσωτερικό των σπιτιών, τα μαγαζιά, οι ντοπιολαλιές (έχει αποδώσει πάρα πολύ όμορφα τον τρόπο ομιλίας της εποχής από άτομα διαφόρων φυλών και διαφορετικής καταγωγής), ακόμα και τα φαγητά που συνήθιζαν να τρώνε, όλα περιγράφονται όμορφα και θα μπορούσα να πω αναλυτικά. Το ίδιο αναλυτικά παρουσιάζεται όμως και η εμφάνιση των πασχόντων από πανούκλα, τα βασανιστήρια στα κρατητήρια των τουρκικών φυλακών, η ζωή των σκλάβων στα πειρατικά πλοία και άλλες ανατριχιαστικές (για εμάς) πράξεις της εποχής. 

Συμπεραίνοντας:

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι πρόκειται για εξαιρετικό λογοτεχνικό έργο. Εξαιρετικό. Σίγουρα είναι έργο ζωής του συγγραφέα, πιστεύω ειλικρινά ότι πέρασε την περισσότερη ζωή του συλλέγοντας στοιχεία για την περίοδο της Τουρκοκρατίας τα οποία στο τέλος αποφάσισε να μας κάνει την τιμή να μοιραστεί μαζί μας. Αφού συγκέντρωσε τον τεράστιο αυτό όγκο πληροφοριών- θρύλων- δοξασιών- ιστορικών στοιχείων κάθισε και τα έδεσε όμορφα σε μια ιστορία βασισμένη στον θρύλο του "γιοφυριού της Άρτας" και πρόσθεσε και το "τραγούδι του νεκρού αδερφού". Το αποτέλεσμα ήταν να έχουμε εμείς στα χέρια μας ένα βιβλίο που μπορείς να το εκλάβεις και ως μυθιστόρημα, μπορείς όμως εξίσου εύκολα να το θεωρήσεις καταγραφή ιστορίας και θρύλων που αφορούν τη συγκεκριμένη περίοδο.

Ίσως κάποιοι βρουν το βιβλίο λίγο κουραστικό μόνο και μόνο λόγω του όγκου των πληροφοριών που μεταφέρει, όμως προσωπικά θεωρώ ότι είναι ένα λογοτεχνικό έργο που αξίζει να διαβαστεί από όσο το δυνατόν περισσότερους.

Βαθμολογία: 9/10 

Τσερνόμπιλ - ένα χρονικό του μέλλοντος, της κ. Σβετλάνα Αλεξίεβιτς

Πώς θα μπορούσε κάποιος να κριτικάρει τις σκέψεις ατόμων που έζησαν το ατύχημα του Τσέρνομπιλ και πληρώνουν ακόμη τις συνέπειες; Τι μένει να πεις όταν διαβάζεις καταγεγραμμένες αναμνήσεις από επιζήσαντες πυρηνικού ατυχήματος; Από όποια μεριά και αν το δεις το βιβλίο είναι στενάχωρο. Όταν το άνοιξα περίμενα να βρω μια καταγραφή των γεγονότων όπως τα έζησαν τα άτομα που μιλούν, μια ιστορική (ίσως και χρονολογική) καταγραφή γεγονότων δηλαδή. Όμως αυτό που είδα είναι κάτι τελείως διαφορετικό από αυτά που έχω συνηθίσει να διαβάζω, αφού αποτελείται αποκλειστικά από μονολόγους (μικρούς ή μεγάλους) ατόμων διαφόρων ηλικιών. Μόνο στο τέλος και αφού διάβασα όλο το βιβλίο κατάλαβα ότι όλη η ιστορία έχει τελικά αποτυπωθεί στο μυαλό μου και δεν χρειάζεται να ξέρω κάτι παραπάνω ***

Τελικά το πιο δύσκολο από όλα στην κατάσταση που αντιμετώπισαν οι κάτοικοι της περιοχής που κλήθηκαν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους ή να αλλάξουν τον τρόπο ζωής τους είναι η ίδια η φύση της ρύπανσης από ραδιενέργεια: δε φαίνεται. Το περιγράφουν πολλοί μέσα στο βιβλίο: όλα φαινόταν όπως θα έπρεπε να είναι. Γιατί να μην μπορείς να βγεις έξω; ο ουρανός είναι γαλανός, δεν βρέχει, έχει ζέστη... πώς να κρατήσεις το παιδί μέσα στο σπίτι; Γιατί να μην μπορείς να φας το μήλο (την πατάτα, το ραπανάκι κτλ), αφού φαίνεται μια χαρά... Πώς να δεχτείς ότι κάτι που δεν φαίνεται καθόλου με καμία από τις αισθήσεις μπορεί να σε σκοτώσει; Δεν μυρίζει άσχημα, δεν φαίνεται άσχημα και όταν το ακουμπάς είναι όπως θα έπρεπε, πώς λοιπόν μπορεί να συμβάλλει στο θάνατό σου, ή ακόμη χειρότερα, να προκαλέσει θανατηφόρα αρρώστια στο παιδί σου; Ειδικά όταν η κυβέρνηση σε διαβεβαιώνει ότι όλα είναι καλά και δεν υπάρχει πρόβλημα (να και κάτι που μου θυμίζει την κατάσταση στη χώρα μας).

Δεν νομίζω πως υπάρχουν πολλά να πει κάποιος για αυτό το βιβλίο, αν έχετε όρεξη για προβληματισμό διαβάστε το, αξίζει πολύ. 

*** Ίσως θα έπρεπε να υπάρχει σημείωση (πρόλογος ή επίλογος) με κάποια βασικά σημεία της ιστορίας της Σοβιετικής Ένωσης. Συνεχώς αναφέρονται σε πόλεμο: ποιός ήταν αυτός; Η ηλικία μου μου επιτρέπει να γνωρίζω πέντε πράγματα για την Ευρωπαϊκή ιστορία, θυμάμαι τη Σοβιετική Ένωση και το πώς έσπασε σε μικρότερα κράτη, αλλά μέχρι να συνειδητοποιήσω ότι αναφέρονται σε πολέμους μεταξύ των εθνών της Σοβιετικής Ένωσης (και όχι στον Β' παγκόσμιο πόλεμο) πέρασαν πολλές σελίδες και διηγήσεις. Όταν λένε "Μεγάλος πόλεμος" τότε αναφέρονται στο Β' παγκόσμιο. 

Επίσης, καλά θα ήταν να υπάρχει άλλη μια σημείωση που να δείχνει τη νοοτροπία και τον τρόπο ζωής των Σοβιετικών: μόνο επειδή διάβασα αρκετά βιβλία (μυθιστορήματα όλα τους) που να αφορούν τη ζωή των απλών Σοβιετικών πολιτών μου δημιουργήθηκε η αντίληψη ότι: α) το να σου πάρουν την κομματική ταυτότητα ήταν κάτι αντίστοιχο με το να σε απολύσουν από τη δουλειά σου και να μην υπάρχει περίπτωση να βρεις ποτέ ξανά δουλειά, πιθανότατα το ίδιο και οι στενότεροι συγγενείς σου, β) Υπήρχαν διαβαθμίσεις στις τάξεις των μελών του Κόμματος και αντίστοιχα υπήρχαν διαβαθμίσεις στα προνόμια και στις απολαβές των μελών και γ) Πίστευαν απόλυτα σε όσα τους έλεγε η Κυβέρνηση. Τονίζω ότι όσα γράφω είναι η αντίληψη για τη γενικότερη κατάσταση που μου έχει δημιουργηθεί διαβάζοντας μυθιστορήματα, δεν γνωρίζω την ιστορία της περιοχής και μπορεί να γράφω ανοησίες (οπότε και ζητώ συγγνώμη)

Σέρρα, η ψυχή του Πόντου, του κ. Γιάννη Καλπούζου

Ο συγγραφέας έχει κάνει εξαιρετική έρευνα για να γράψει αυτό το βιβλίο, φώτισε την ιστορία του διωγμού των Ποντίων από τον τόπο τους με μοναδικό τρόπο. Επίσης, καταφέρνει να περάσει μηνύματα σχετικά με το καλό και το κακό και η φράση "να μη σε βαραίνει ο ίσκιος σου και να μη βαραίνει κανέναν άλλο" μου έμεινε στο μυαλό - δεν θυμάμαι πώς ακριβώς το λέει μέσα ο συγγραφέας αλλά το νόημα είναι αδύνατον να διαφύγει από όποιον διαβάσει το βιβλίο. 

Δυστυχώς όμως δυσκολεύτηκα αρκετά να το διαβάσω. Δεν γνώριζα πολλά για την ιστορία της περιοχής οπότε ζορίστηκα ακόμη και με τα τοπωνύμια, πόσο μάλλον με τα ιστορικά πρόσωπα που εμπλέκονταν στην πλοκή. Νομίζω ότι είχε μέσα περισσότερα ιστορικά γεγονότα (καθαρή καταγραφή ιστορίας εννοώ) απ' όσα θα ήθελα. Δεν υπήρχε αρκετή ανάλυση των συναισθημάτων των ηρώων, δεν κατάφερα να ταυτιστώ με κανένα τους ούτε και να τους συμμεριστώ και αυτό με στεναχώρησε. Το δράμα της Ταλίν και της Φιλονίκης δεν περιγράφηκε επαρκώς για εμένα. Επίσης τα δέκα χρόνια της εξορίας του Γαληνού .... δεν διάβασα κάτι που να με κατατοπίσει για τη ζωή των εξορισμένων στη Σιβηρία.. Αντίθετα μου άρεσε πολύ το κομμάτι που περιγράφει τη ζωή στα σοβχόζ. Γενικά το τελευταίο τρίτο του βιβλίου μου άρεσε περισσότερο, ήταν πιο περιγραφικό και είχε λιγότερη ιστορία (καταγραφή ιστορικών γεγονότων) μέσα. 

Προφανώς και το συστήνω το βιβλίο ειδικά σε όσους έχουν καταγωγή από τον Πόντο, λογικά δεν θα τους είναι ξένα τα ονόματα και τα τοπωνύμια οπότε ξεκινούν με ένα προβάδισμα συγκριτικά με εμένα. Επίσης σε όποιον θέλει να διαβάσει ένα καλό ιστορικό βιβλίο, η γραφή του κ. Καλπούζου είναι αδιαμφισβήτητα εξαιρετική.

Βαθμολογία: 7/10

Αγριόκυκνοι, της κ. Γιουνγκ Τσανγκ

Όλη η σύγχρονη ιστορία της Κίνας μέσα από τις αναμνήσεις της συγγραφέως και της οικογένειάς της. Δεν μπορώ να χαρακτηρίσω επ' ουδενί το βιβλίο ως μυθιστόρημα, είναι καθαρά βιογραφικό. Ξεκινάει από τα ήθη και έθιμα που επικρατούσαν στις αρχές του αιώνα περιγράφοντας βασικά στοιχεία της ζωής της γιαγιάς της (μακάρι να ήταν πιο μεγάλο αυτό το κομμάτι) και συνεχίζει με την ιστορία των γονιών της και τη δική της περιγράφοντας τη ζωή τους κατά τη διάρκεια του κομμουνισμού στην Κίνα. 

Αν και έχει πολλά ιστορικά γεγονότα μέσα καταφέρνει να είναι σε πολλά σημεία αρκετά συναισθηματικό. Επίσης μου άρεσε που με κάποιο τρόπο κατάφερε να με κάνει να καταλάβω τον τρόπο που "σκεφτόταν" και ενεργούσε ο Κινέζικος λαός τα χρόνια του Κομμουνισμού και την απόλυτη λατρεία προς τον ηγέτη τους, και το πώς σιγά- σιγά άρχισε να σκέφτεται διαφορετικά.

Είναι όμως δύσκολο βιβλίο και θέλει χρόνο και προσοχή- μου πήρε σχεδόν δύο βδομάδες να το τελειώσω, σχεδόν σε κάθε παράγραφο υπήρχαν προτάσεις που τις διάβαζα δύο και τρεις φορές. 

Βαθμολογία: 10/10. 

Η σιωπή του τάφου, του κ. Arnaldur Indridason

Ήταν μια πάρα πολύ ευχάριστη έκπληξη αυτό το βιβλίο. Δεν περίμενα ποτέ ότι ανοίγοντας ένα βιβλίο χαρακτηρισμένο ως αστυνομικό θα διάβαζα τελικά ένα από τα καλύτερα κοινωνικά μυθιστορήματα που έχουν πέσει στα χέρια μου. 

Στις εκσκαφές για την κατασκευή ενός σπιτιού στο Ρέικιαβικ βρίσκουν τα ίχνη ενός σκελετού. Πιστεύοντας ότι είναι παλιός καλούν την αρχαιολογία για να κάνει την απομάκρυνσή του από το χώμα έτσι ώστε να μη χαθούν πιθανά ίχνη. Και όσο η εκσκαφή προχωράει αργάαααα- αργά (γέλασα αληθινά με την περιγραφή της Έλινμποργκ για τον τρόπο που σκάβουν) και η ομάδα του επιθεωρητή Έτλεντουρ (δηλαδή ο Έτλεντουρ, η Έλινμποργκ και ο Σίγουργουρ Όλι, τρία μόνο άτομα, όλα καλά, μέχρι και τα ονόματα κατάφερα να μάθω) προσπαθεί να γνωρίσει την ιστορία της περιοχής ώστε να έχει μια κατεύθυνση για το ποιός ήταν ο πεθαμένος (ή η πεθαμένη). Και ψάχνουν σε αρχεία, έρχονται σε επαφή με μερικά άτομα (τέσσερα ή πέντε στο σύνολο αν δεν κάνω λάθος) και στο τέλος ταυτόχρονα με την αποκόλληση του σκελετού από το έδαφος βρίσκουν το όνομα του ιδιοκτήτη του. Αυτά με το αστυνομικό μέρος της ιστορίας, δεν ήταν και τίποτα που θα σε κρατήσει με κομμένη την ανάσα. Ως αστυνομικό. Γιατί τώρα ακολουθούν τα βαριά. 

Υπάρχει μια περίπτωση να είναι το καλύτερο βιβλίο που έχω διαβάσει από όσα ασχολούνται με την ενδοοικογενειακή βία. Μέχρι τώρα το καλύτερο ήταν το ΡΟΟΥΖ ΜΑΝΤΕΡ του King, αλλά ξεπεράστηκε. ΕΖΗΣΑ τις περιγραφές της κακοποίησης, είναι ελάχιστες αλλά πολύ έντονες (συναισθηματικά, όχι στον τρόπο περιγραφής). Κάθε φορά που εμφανιζόταν ο σύζυγος- πατέρας- δράστης έλεγα από μέσα μου "Ωχ. Την πατήσαμε". Και σε κάποια σημεία υπάρχει μια εξαιρετική ανάλυση των αισθημάτων του ατόμου που υφίσταται την κακοποίηση και του τρόπου με τον οποίο αφήνεται στα χέρια του δράστη. Τόσο καλά τα λέει, που μου ερχόταν να βγάλω φωτοτυπία και να τα κολλήσω στα δέντρα στην πόλη ώστε να τα διαβάσουν όλοι μπας και κινητοποιηθεί κανείς και σώσουμε καμιά ζωή.

Επίσης ως συνοδευτική ιστορία έχουμε την οικογενειακή ιστορία του Έτλεντουρ, ο οποίος προσπαθεί να σώσει τελευταία στιγμή ότι μπορεί από την οικογένειά του και κάθεται και ενδοσκοπεί. Εξίσου διδακτική ιστορία και η δική του όσον αφορά τις σχέσεις ανάμεσα στους γονείς και την επίδρασή τους στα παιδιά. 

Το βιβλίο είναι πολύ καλό. Δεν θα το έλεγα αστυνομικό, αλλά ως ανάγνωσμα είναι εξαιρετικό. Τώρα αναγκαστικά πρέπει να διαβάσω κι άλλο του συγγραφέα για να δω αν γράφει σε αυτό το στυλ ή αν γράφει και καθαρόαιμο αστυνομικό. 

Βαθμολογία: 10/10

Το οπισθόφυλλο του βιβλίου: 

Ρέικιαβικ: Οικοδομικές εργασίες αποκαλύπτουν έναν γυναικείο σκελετό. Πριν από χρόνια, αυτό το μέρος της πόλης ήταν ακατοίκητο, και ο επιθεωρητής Έτλεντουρ με την ομάδα του ελπίζουν ότι έχουν να κάνουν με ένα τυπικό ισλανδικό σενάριο εξαφάνισης: κάποια γυναίκα που χάθηκε στο χιόνι κι έμεινε θαμμένη εκεί επί δεκαετίες. Όμως τα πράγματα δεν είναι ποτέ τόσο απλά.
Ενώ ο μελαγχολικός πενηντάρης επιθεωρητής Έτλεντουρ παλεύει να σταματήσει την πλήρη κατάρρευση της οικογένειάς του —η εθισμένη στα ναρκωτικά κόρη του, η οποία είναι έγκυος, μεταφέρεται στο νοσοκομείο σε κωματώδη κατάσταση—, η υπόθεση που αναλαμβάνει φέρνει στην επιφάνεια πολλές άλλες ιστορίες οικογενειακού πόνου, θυμού, βίας και φόβου, συγκάλυψης και ντροπής. Ακόμα και τα μυστικά που θάβονται δεν μπορούν να μείνουν κρυμμένα για πάντα.

Ρίζες, του κ. Alex Haley

Πρόκειται για την ιστορία της οικογένειας του κ. Haley, όπως την άκουσε μέσα από διηγήσεις γεροντότερων και από κάποια έρευνα που έκανε ο ίδιος. Για εμένα, το βιβλίο είναι εξαιρετικά ανομοιογενές. Και θα εξηγήσω παρακάτω τι ακριβώς εννοώ.

Το πρώτο μισό του βιβλίου είναι η ιστορία της ζωής του Κούντα Κίντε. Ξεκινά με τη γέννησή του και τα έθιμα που επικρατούν στο μικρό χωριό του κάπου στην Γκάμπια, το Τζουφούρε (για όσους έχετε τη λόξα να ψάχνετε περισσότερο τα πράγματα πιστεύω ότι είναι αυτό που στο google earth εμφανίζεται αν γράψετε Jufureh- δείτε και το διπλανό χωριό με το όνομα Albadarr). Περιγράφει πολύ όμορφα την καθημερινότητα στο μικρό χωριό, τις δουλειές που είχε ο κάθε κάτοικος αναλόγως της ηλικίας του, τις σχέσεις μεταξύ των κατοίκων, το συλλογικό τρόπο ανατροφής των παιδιών, το σεβασμό και την αγάπη για τους συγχωριανούς τους. Περιγράφεται όμορφα η δύσκολη επιβίωση στο εξαιρετικά ζεστό κλίμα της Γκάμπια, όπου ο λιμός εμφανίζεται με ετήσια συχνότητα και η ηλικία μετρείται με τις "βροχές". Επίσης μας λέει για τις παραδόσεις, τις συνήθειες, τα πανηγύρια, τις αγροτικές δουλειές...νομίζω ότι το κομμάτι της ζωής του Κούντα στο Τζουφούρε θα καλύψει την περιέργεια για ένα χαμένο πια πολιτισμό όποιου το διαβάσει .

Και ερχόμαστε στο επόμενο κομμάτι του πρώτου μισού του βιβλίου (ναι, ακόμη στο πρώτο μισό είμαστε), όταν οι λευκοί αιχμαλωτίζουν τον Κούντα και τον μεταφέρουν αλυσοδεμένο μαζί με πολλούς άλλους μαύρους στην Αμερική με ένα πλοίο. Οι συνθήκες που περιγράφονται έκαναν το μυαλό μου να κολλήσει. Αηδίασα, στεναχωρέθηκα, λυπήθηκα... μαύρισε η ψυχή μου. Πολλές φορές σκέφτηκα ότι οι περιγραφές που διαβάζω πραγματικά αντιπροσωπεύουν τη φράση ότι οι λευκοί αντιμετώπιζαν τους μαύρους σαν ζώα και όχι σαν ανθρώπους....χειρότερα και από ζώα μάλλον. 

Τέλος, η ζωή του σκλάβου πια Κούντα, οι μεταβολές που δημιουργούνται στο χαρακτήρα του με την πάροδο των ετών και γενικά οι δυσκολίες που είχαν οι σκλάβοι στην Αμερική στις αρχές του 1800. 

Αν το βιβλίο τελείωνε σε αυτό το σημείο θα ήταν ένα από τα καλύτερα βιβλία που έχουν πέσει στα χέρια μου. Όλες οι περιγραφές είναι θαυμάσιες, η μεταφορά συναισθημάτων άψογη, η γνώση που μεταφέρει σπάνια (ή εγώ τουλάχιστον δεν έχω βρει βιβλία που να περιγράφουν όσα λέγονται σε αυτό). 

Όμως συνεχίζει (στο δεύτερο μισό του) με την ιστορία των υπόλοιπων γενεών- απογόνων του Κούντα και προγόνων του συγγραφέα. Ο οποίος (συγγραφέας) γεννήθηκε τον 20ο αιώνα. Και οι άνθρωποι στις προηγούμενες γενιές γεννούσαν νωρίς, 20 χρονών πχ (και πολύ λέω), όχι στα τριάντα τους όπως εμείς οι προκομμένοι στις μέρες μας. Οπότε κάποια στιγμή έχασα το λογαριασμό σε ποιον αναφέρεται, άλλαξαν πολλές γενιές, ήρθαν πολλά ονόματα σε σύντομο χρονικό διάστημα. Παρακολούθησα την ιστορία κάποιων για τους οποίους επεκτάθηκε περισσότερο (αν και πιστεύω ειλικρινά ότι επεκτάθηκε υπερβολικά πολύ σε ότι αφορά τις κοκορομαχίες), οι υπόλοιποι όμως πέρασαν αδιάφοροι. Δεν ξέρω αν θα έπρεπε να λείπει ολόκληρο το δεύτερο μισό του βιβλίου, ίσως θα ήταν καλύτερα να τελειώσει με την ιστορία του Κούντα και να κάνει απλή αναφορά στη ζωή της κόρης του. Αλλά πάλι, εγώ δεν είμαι Αμερικάνα, οπότε η ιστορία της Αμερικής που επίσης μας περιγράφει με άφησε αδιάφορη.

Και τελευταίο μέρος: το τελευταίο κεφάλαιο. Ήταν καλό για κλείσιμο της ιστορίας, είναι κάτι σαν επίλογος και ο συγγραφέας μας μιλάει πια για τον εαυτό του και το πώς κατέληξε να γράψει το βιβλίο. 

Τώρα κάποιος θα με ρωτήσει: "Δηλαδή; Το συστήνεις το βιβλίο; Να το διαβάσω;"

Και εγώ αμέσως θα απαντήσω ΝΑΙ. Οπωσδήποτε να το διαβάσεις αν το βρεις. Το πρώτο μισό είναι εξαιρετικό, δεν θα βρεις εύκολα βιβλίο σαν και αυτό. Και αν βρεις, πες το και σε εμένα, με χαρά θα πάω να το πάρω. Και το πολύ- πολύ, αν το βαρεθείς άφησέ το στη μέση, ότι έχεις μάθει μέχρι εκείνο το σημείο θα είναι καλό. 

Επίσης να επισημάνω την έκφραση ΑΝ ΤΟ ΒΡΕΙΣ που λέω παραπάνω αφού είναι εξαντλημένο το βιβλίο, οπότε μόνο με δανεισμό το βρίσκεις...

Α, να διευκρινίσω οτι το βάρος του και το χαρτί πολυτελείας που χρησιμοποίησαν με δυσκόλεψε αρκετά όσο το διάβαζα 

Βαθμολογία: Έλα μου ντε.... 10/10 για το πρώτο μισό του βιβλίου και 2/10 για το υπόλοιπο. Συνολική βαθμολογία δε βγάζω γιατί αφενός αδικείται το πρώτο μισό του βιβλίου αν βάλω οτιδήποτε κάτω από 10, και αφετέρου επειδή δεν είμαι υποχρεωμένη :) :) :) 

"Κρυφτό" της κ. Ελεονώρας Σουρλάγκα

Πωπω, έφαγα μερικά ξεγυρισμένα χαστούκια με αυτό το βιβλίο..... πολύ τα ευχαριστήθηκα που λένε.

Μας περιγράφει τμηματικά και χωρισμένη σε περιόδους τη ζωή και τη σχέση της Μυρσίνης και του Πανσέληνου, ξεκινώντας από τα παιδικά τους χρόνια και καταλήγοντας στα γεράματα. Η αφήγηση γίνεται σε πρώτο πρόσωπο, και από τους δύο εναλλάξ, και εξιστορούν την ίδια χρονική περίοδο εκθέτοντας ο καθένας τη δική του άποψη για τα γεγονότα όπως τα έζησε και εξηγώντας "το γιατί και το πώς".

Αν κάτσω να το αναλύσω σαν μυθιστόρημα είναι μια ιστορία λίγο- πολύ συνηθισμένη, την έχουμε ξαναδιαβάσει, ίσως την έχουμε ζήσει, περιστρέφεται κυρίως γύρω από τις ανθρώπινες σχέσεις και τον πρώτο μεγάλο έρωτα που για κάποιους ανθρώπους είναι και ο πιο δυνατός, έντονος και ίσως μοναδικός στη ζωή τους. Οκ, δεν τρέχει και τίποτα.

ΟΜΩΣ.

Ταυτίστηκα πάρα πολύ με τη Μυρσίνη... Στην παιδική της ηλικία είδα τα λάθη που κάνω εγώ ως μητέρα, είδα λάθη των γονιών μου στην εφηβεία μου (τα οποία σίγουρα θα κάνω και εγώ, ως γονιός καταλαβαίνω και τη λογική των γονιών της και όχι μόνο την καταπίεση τη δική της). Οι έρωτες, η ανάγκη για αγάπη, για αποδοχή, για αναγνώριση και κατανόηση από τον περίγυρο.... Οι συμβιβασμοί που αναγκάζεσαι να κάνεις, το πόσο πολύ μπορεί να συγκρούεσαι με έναν άνθρωπο λόγω διαφορετικών βιωμάτων και χαρακτήρων, η έλλειψη επικοινωνίας, ο διαφορετικός τρόπος σκέψης που μπορεί να καταστρέψει σχέσεις και να δημιουργήσει παρεξηγήσεις....Βαρέθηκα να σκέφτομαι "Αχ, αυτό το έπαθα και εγώ, θυμάμαι τότε......" Και στο τέλος η λύτρωση από την καταπίεση που έρχεται μόνο όταν μάθεις καλά τον εαυτό σου και πια είσαι ελεύθερος να ζήσεις όπως θέλεις. Τεραστίων διαστάσεων χαστούκια, όχι αστεία.

Και ο Πανσέληνος... η ορφάνια, η αγάπη από τους συγγενείς, ο εγωισμός (;) και η προσπάθεια συνεχώς να αποδείξει ότι είναι "κάποιος" και δεν υστερεί... Πόσο πολύ μπορεί να επηρεαστεί ο χαρακτήρας και η συμπεριφορά του αγοριού από τον πατέρα του; Από τις κοινωνικές συμβάσεις; Πόσο μετράει ο εγωισμός, για ποιό λόγο πρέπει να φέρεσαι διαφορετικά από ότι αισθάνεσαι; Και στο τέλος η λύτρωση και για αυτόν, μέσω της μοναδικής διεξόδου που αγάπησε ποτέ...

Και πιο αγαπημένη φιγούρα από όλες (τις επίσης αγαπημένες υπόλοιπες φιγούρες του βιβλίου) η Θεία Ματίνα, η κατεξοχήν μητρική φιγούρα που έχουμε όλοι μέσα στο μυαλό μας για την ιδανική μητέρα.

Δεν θέλω να παρεξηγηθώ από όποιον κακομοίρη μπει στον κόπο να διαβάσει όλο αυτό το σεντόνι που έγραψα, το βιβλίο δεν είναι κανένα δυσκολοδιάβαστο βιβλίο ψυχολογίας. Αντίθετα, είναι ένα εξαιρετικό μυθιστόρημα στο οποίο όμως έχουν καταγραφεί με θαυμάσιο τρόπο κάποιες βασικές αρχές ψυχολογίας (ή τουλάχιστον έτσι μου φάνηκε εμένα).

Και προφανώς θα το συστήσω, ειλικρινά απορώ γιατί έχει μόνο λίγες κριτικές ενώ κυκλοφορεί δύο ολόκληρα χρόνια, θα έπρεπε να διαβαστεί από όλους είτε είναι γονείς είτε είναι παιδιά. 

Βαθμολογία: 10/10

"Τρεις αιώνες, μια ζωή" της κ. Φιλιώς Χαϊδεμένου

Πρόκειται για ένα βιβλίο με προσωπική αφήγηση ζωής. Προφανώς όταν μιλάμε για καταγραφή- προσωπική μαρτυρία σημαντικών ιστορικών στιγμών δεν έχει τόσο μεγάλη σημασία η δομή του βιβλίου, αλλά το βάρος δίνεται στο τί έχει να σου πει το βιβλίο και η εξιστόρηση του γράφοντος. 

Το βιβλίο ξεκινάει με τις αναμνήσεις της Φιλιώς από τη ζωή στη Μικρά Ασία μέχρι τα νεανικά της χρόνια και αυτό το πρώτο μέρος είναι γεμάτο από αρώματα μιας απλής και όμορφης ζωής σε χωριό, από τις πιο όμορφες περιγραφές που έχω διαβάσει για τον παλιό αγροτικό τρόπο ζωής όπου όλα περνούσαν από το χέρι της νοικοκυράς.

Στο δεύτερο μέρος... συγκλονιστική περιγραφή του τρόπου που γλίτωσε από τους Τούρκους. Όπως καταφέρνει να βάλει σε λέξεις τις φριχτές μνήμες εκείνων των ημερών σε παρασέρνει, σαν να σου μιλάει. Διάβασα πρώτα πολύ γρήγορα το κεφάλαιο, μετά άλλη μια φορά πιο σιγά, και άλλη μια κλαίγοντας σχεδόν. Έχω διαβάσει πολλά βιβλία για τη Σμύρνη και τους διωγμούς, οι περιγραφές σε αυτό είναι από τις πιο συγκλονιστικές. Βλέπετε, υπάρχει διαφορά όταν περιγράφεις κάτι που έχεις ζήσει, είναι πιο έντονο και δεν προσπάθησε να το "μαλακώσει", τα λέει όπως τα έζησε. Και όπως απορεί και η ίδια μέσα στο βιβλίο κάνοντας την απορία της και δικιά μου (με δικά μου λόγια) : πώς μπορεί η αγάπη για το χρήμα να σε κάνει να σκοτώνεις μωρά και να προκαλείς τόσο πόνο στον συνάνθρωπο.

Και μετά η άφιξη στην Ελλάδα και τα πρώτα χρόνια εδώ. Νομίζω ότι αυτό το κομμάτι του βιβλίου είναι λίγο περιληπτικό, θα ήθελα να μάθω πιο πολλά για τη ζωή της εκείνα τα χρόνια.

Και ο Δεύτερος παγκόσμιος πόλεμος. Περίοδος για την οποία επίσης είχα διαβάσει πάρα πολλά. Και παρόλα αυτά κάποια πράγματα για το πώς κυλούσε η καθημερινότητα στα χρόνια της κατοχής δεν τα ήξερα και δεν τα είχα σκεφτεί. Μόνο από τη γιαγιά μου είχα ακούσει κάτι, αλλά πάλι σκεφτόμουν ότι οι διαφορές που έβρισκα ανάμεσα στα (δεκάδες) βιβλία που είχα διαβάσει και στις διηγήσεις της γιαγιάς μου οφειλόταν στο ότι εδώ (στον Έβρο) είναι πολλά τα χωριά, επίσης η κατοχή ήταν από τους Βούλγαρους κατά κύριο λόγο και όχι από τους Γερμανούς (έκπληξη, τι εννοείτε δεν το ξέρατε; Ε, και εγώ μετά τα τριάντα μου το έμαθα, σπουδαία ιστορία της Ελλάδας μας μαθαίνουν στο σχολείο- όπως λέει και η γιαγιά Φιλιώ του βιβλίου).

Σε γενικές γραμμές είναι πάααρα πολύ ωραίο το βιβλίο. Περίμενα ότι θα είναι στενάχωρο, δεν περίμενα όμως με τίποτα να με βάλει σε τόσες σκέψεις. Μπράβο στη γιαγιά Φιλιώ, μπράβο και στην εγγονή της που απομαγνητοφώνησε το βιβλίο. 

Βαθμολογία: 10/10

"Η δολοφονία του Σουλτάνου - Έρωτας και θάνατος στον λαβύρινθο της Πόλης", του κ. Αχμέτ Ουμίτ

Όπως συνηθίζει ο κ. Ουμίτ, έγραψε άλλο ένα βιβλίο όπου δύο ιστορίες (μια στο παρελθόν και μια στο παρόν) κινούνται και εξελίσσονται παράλληλα. 

Ο Μουστάκ, καθηγητής ιστορίας, βρίσκεται μπλεγμένος στη δολοφονία της πρώην ερωμένης του, παγκοσμίου φήμης ιστορικού Νουζχέτ (αυτή είναι η ιστορία που εξελίσσεται στο παρόν). Κατά κύριο λόγο μέσα από εσωτερικούς διαλόγους παρακολουθούμε τις σκέψεις του Μουστάκ και τους φόβους του. Επίσης σε πολλά σημεία είναι φανερή η επιρροή που έχουν οι γονείς του (νεκροί από καιρό) στη συμπεριφορά του και στη διαμόρφωση του χαρακτήρα του. 

Όσον αφορά το παρελθόν, μας διηγείται τη ζωή του Μωάμεθ Β', γνωστού ως Μωάμεθ ο Πορθητής, ο οποίος άλωσε την Κωνσταντινούπολη και στην ουσία δημιούργησε την Οθωμανική αυτοκρατορία. Μπορώ να πω ότι πρόκειται για καθαρή καταγραφή της ιστορίας, προσπαθεί να είναι αντικειμενικός (το κατά πόσο το πετυχαίνει είναι βεβαίως υποκειμενικό), δεν υπάρχουν πανηγυρισμοί για την άλωση, δεν προσπαθεί να ανυψώσει το αίσθημα του τουρκικού λαού ούτε να προσβάλλει οποιοδήποτε άλλο έθνος. Για εμένα ήταν ενδιαφέρον να διαβάσω την ιστορία γραμμένη από έναν Τούρκο, μόνο που κάποιες προτάσεις με ξένισαν πολύ, όπως η πρόταση "η πόλη έπεσε" συνοδευόμενη από ένα γενικότερο κλίμα χαράς.

Σε γενικές γραμμές ήταν καλό το βιβλίο, όμως οι πρώτες σελίδες (περίπου οι πρώτες 200) θα μπορούσαν να είναι πιο περιληπτικές, έχει ατέλειωτους διαλόγους με τον εαυτό του και είναι λίγο κουραστικό χωρίς να προστίθεται κάτι σημαντικό στη ροή της ιστορίας.

Αυτό που δεν έχω συναντήσει σε κανένα άλλο βιβλίο και μου άρεσε πολύ, είναι ο τρόπος που έχει βρει για να ενσωματώσει στη ροή της ιστορίας του παρόντος τη διήγηση της ζωής του Μωάμεθ του Πορθητή: δεν είναι δύο αυτοτελείς ξεχωριστές ιστορίες αλλά μέσα από διηγήσεις, αναμνήσεις ή και αναφορές σε άλλα βιβλία μας γνωρίζει όλη την ιστορία.

Είναι από τα βιβλία που σου αφήνουν γνώση, φυσικά και δεν είναι απλό μυθιστόρημα που "ξεπετιέται", θέλει μελέτη και όποιος ενδιαφέρεται για εκείνη την περίοδο φαντάζομαι θα το βρει εξαιρετικά ενδιαφέρον.

Βαθμολογία: 7/10