13/12/16

Το στίγμα, της κ. Ρούλας Σαμαϊλίδου


Ας ξεκινήσω με τα απλά: πρόκειται για ένα πάρα πολύ καλογραμμένο βιβλίο, με σωστή χρήση της γλώσσας, όμορφο λόγο και στρωτή ροή της ιστορίας. Ο βασικός ήρωας είναι η Χρυσάνθη και γύρω από την ιστορία της πλέκονται οι ιστορίες πολλών άλλων ανθρώπων, μέσα από τις οποίες βλέπουμε πώς είναι δυνατόν να επηρεαστεί η πορεία ζωής κάποιου εξαιτίας των ηθών που επικρατούν στις μικρές κοινωνίες. 
Και τώρα τα βασικά που με προβλημάτισαν: Το Στίγμα. Εκτός από το ολοφάνερο στίγμα που θα προκαλούσε στην οικογένειά της η εγκυμοσύνη της Χρυσάνθης, δεν μπορώ να σκεφτώ οποιαδήποτε άλλη μορφή στιγματισμού που λείπει από το βιβλίο. 

Και νομίζω ότι από εδώ και πέρα ίσως κάποιοι θεωρήσουν spoiler αυτά που θα πω, οπότε ας δράσουν αναλόγως, εγώ τα κρύβω και όσοι θέλουν να τα διαβάσουν εν γνώση τους ότι αποκαλύπτω λεπτομέρειες από την ιστορία του βιβλίου, μπορούν να "μαυρίσουν" τις κενές σειρές με το ποντίκι και θα εμφανιστεί το κείμενο.


[Ο τρελός του χωριού: τεράστιο στίγμα για την οικογένεια, ακόμα και τώρα που θεωρούμαστε εξελιγμένοι και οι ψυχικές νόσοι είναι αναγνωρισμένες ασθένειες, η τρέλα είναι κάτι που στιγματίζει τόσο τον πάσχοντα όσο και τους οικείους του, λες και είναι μεταδοτική. Η εγκυμοσύνη εκτός γάμου: δεν νομίζω ότι χρειάζεται σχόλια, όπως και το να υπάρξει σχέση ή και γάμος ανάμεσα σε άτομα διαφορετικής κοινωνικής τάξεως. Η αδυναμία της Ευτέρπης και του Μιχάλη να κάνουν βιολογικά παιδιά και τα σχόλια της γειτονιάς όταν εμφανίστηκαν με την Αγγελική... η μοιχεία, ο γάμος με νεότερο, η σχέση της αδερφής του Μιχάλη με τον μεγαλύτερό της σε ηλικία θείο βουλευτή ... Όλες καταστάσεις που ακόμα και σήμερα είναι ικανές να στιγματίσουν άτομα και οικογένειες.
Και η ανάλυση χαρακτήρων; Με κάποιες ενστάσεις για τη συμπεριφορά της Ευτέρπης ΜΟΝΟ όσον αφορά την ιδιότητά της ως μητέρα, στο τέλος κατέληξα να συμπονέσω όλους τους χαρακτήρες του βιβλίου, ακόμα να δώσω "ελαφρυντικά" και στους πιο αντιπαθείς. Ναι, και στον πατέρα της Χρυσάνθης. Δεν θα μπορούσα ποτέ να επικροτήσω ή να δικαιολογήσω την πράξη του και αν το έκανε αυτό σε γνωστή μου θα τον έσκιζα με τα χέρια μου (δεν είμαι η μονίμως υποδουλωμένη, εξαρτημένη, απομονωμένη από τον κόσμο και για αυτό το λόγο φοβισμένη μητέρα της Χρυσάνθης βλέπετε). Όμως κατανοώ ότι ένας άνθρωπος αντρικού φύλλου που έχει μεγαλώσει πιστεύοντας ότι είναι ο απόλυτος αφέντης και ότι πάνω από όλα σημασία έχει "Τι θα πει ο κόσμος", αφού πρώτα αισθάνθηκε παγιδευμένος από ένα γάμο που τον οδήγησε στην κοινωνική απομόνωση λόγω μιας παλιάς ιστορίας για την οποία ο ίδιος δεν έφερε καμία ευθύνη, ξαφνικά καλείται να αντιμετωπίσει μια κατάσταση που θα τον απομονώσει εντελώς και θα τον γελοιοποιήσει στα μάτια της κοινωνίας. Και φέρθηκε σαν τέρας. Τόσο του έκοβε, έτσι έκανε. 
Από την αρχή συμπάθησα και την μητέρα του Μιχάλη, που λόγω μιας σωματικής δυσπλασίας που προκλήθηκε από αρρώστια στιγματίστηκε ως ανάπηρη από μικρή και αναγκάστηκε να σκληρύνει για να επιβιώσει. Ήταν εξάλλου η κουτσή, άρα η προβληματική για την μικρή της κοινωνία.... 



Γενικά οφείλω να πω ότι είναι από τα βιβλία που με προβλημάτισαν όσον αφορά την ποιότητα των ανθρώπων και το πόσο έχει αλλάξει σε βάθος η κοινωνία μας από τα χρόνια που περιγράφονται. Γεννήθηκα και μεγάλωσα σε πόλη, αλλά ακόμα και σήμερα παρατηρώ ότι κοιτάμε με περιέργεια τον άνθρωπο που χρειάστηκε ψυχοφάρμακα, τον ανάπηρο, την ανύπαντρη μητέρα και γενικά όποιον διαφέρει από τη μεγάλη μερίδα του πληθυσμού. 
Θα το χαρακτήριζα ως ένα βιβλίο δύο ταχυτήτων: μπορείτε να το διαβάσετε απλά και επιφανειακά, θα περάσει η ώρα σας με ένα πολύ όμορφα γραμμένο διήγημα. Ή αντιθέτως μπορείτε να εμβαθύνετε στις ιστορίες και να προβληματιστείτε όπως έτυχε με εμένα. 

Βαθμολογία: 10/10

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου