13/10/18

Η αγαπητικιά, της Σόφης Θεοδωρίδου


Το ιστορικό μυθιστόρημα το αγαπώ πολύ.  Τα ψάχνω τα ιστορικά για τις περιόδους που με ενδιαφέρουν, τα κυνηγάω χρόνια τώρα και η χαρά μου είναι μεγάλη κάθε φορά που κλείνω ένα καλό ιστορικό μυθιστόρημα από το οποίο έχω κερδίσει και γνώσεις εκτός από την ευχαρίστηση της ανάγνωσης ενός μυθιστορήματος. Με τα χρόνια εμπιστεύομαι πια κάποιους συγγραφείς τόσο για την πένα τους όσο  και για το γεγονός ότι θα προσπαθήσουν να μεταφέρουν Ιστορικά γεγονότα όσο το δυνατόν πιο αντικειμενικά, χωρίς να προπαγανδίζουν. Μεταξύ αυτών είναι η κ. Θεοδωρίδου.
Το βιβλίο "η αγαπητικιά " γράφει απ έξω ότι είναι μυθιστόρημα, λείπει η λέξη "ιστορικό", όμως όσον αφορά εμένα σίγουρα μέσα στο μυαλό μου θα το κατατάξω στα ιστορικά. Καταπιάνεται με μια εποχή που η ελληνική λογοτεχνία μέχρι τώρα δεν έχει τολμήσει να ακουμπήσει ιδιαίτερα. Αναφέρεται στην εποχή των βαλκανικών και του πρώτου παγκόσμιου πολέμου, στα γεγονότα που συνέβησαν τότε στην πολιτική σκηνή της Ελλάδας, στην κόντρα ανάμεσα στο Βενιζέλο και το βασιλιά που οδήγησε στον εθνικό διχασμό και εντέλει στη μικρασιατική καταστροφή, την παράδοση της Ανατολικής Θράκης στους Τούρκους και την ανταλλαγή πληθυσμών.
Η Ρόσα είναι μια αριστοκράτισσα της εποχής, κόρη πλούσιου εργοστασιάρχη, που όμως μεγαλώνει σε ένα περιβάλλον που σήμερα δεν θα το χαρακτηρίζαμε υγιές. Ο πατέρας της της έχει μεγάλη αδυναμία αλλά είναι δέσμιος των παθών του. Η μητέρα της είναι ψυχικά άρρωστη και συνεπώς απούσα από την ανατροφή της, με αποτέλεσμα η Ρόσα να μεγαλώνει με πιο πολλές ελευθερίες από τις υπόλοιπες κοπέλες της τάξης της και να γίνει ανεξάρτητη, ανυπότακτη και αδιάφορη για τις επιταγές της κοινωνίας.
Ο Χάρης είναι αυτοεξόριστος από τα Βοδενά (την σημερινή Έδεσσα), η οποία εκείνη την εποχή ανήκε στους Τούρκους. Προκομμένος και έξυπνος, καταφέρνει να επιβιώσει και στοχεύει να γίνει φοιτητής της ιατρικής.
Οι δυο τους συναντιούνται και ερωτεύονται με πάθος. Εκτός από την κοινωνική ανισότητα υπάρχει μεταξύ τους και μια άλλη διαφορά, αξεπέραστη και ασυγχώρητη για την εποχή.  Ο Χάρης είναι οπαδός του Βενιζέλου ενώ η οικογένεια της Ρόσας υποστηρίζει μςεπάθους το βασιλιά.
Και μετά έρχεται ο πόλεμος. Ο Χάρης φεύγει για να πολεμήσει στη Μακεδονία και η Ρόσα αηδιασμένη από το πολιτικό κλίμα και την αντιπαράθεση που επικρατεί στην Αθήνα, φεύγει κρυφά από την οικογένειά της και παρουσιάζεται στη Θεσσαλονίκη ως εθελόντρια νοσοκόμα.
Μέσα από την ιστορία της αγάπης της Ρόσας και του Χάρη και τις εμπειρίες τους παρουσιάζονται οι κατάμαυρες σελίδες της ιστορίας της χώρας μας. Η έρευνα που έχει κάνει η κ. Θεοδωρίδου μου φαίνεται εξαιρετική.  Δεν μπορώ να ξέρω τις ιστορικές γνώσεις που έχει ο καθένας από εσάς για την  εποχή του α' παγκόσμιου πολέμου, σίγουρα όμως οι δικές μου είναι εξαιρετικά περιορισμένες. Αν και ήξερα σε γενικές γραμμές τα βασικά στοιχεία της ιστορίας, η κ Θεοδωρίδου με το βιβλίο αυτό με βοήθησε να τα βάλω σε μια χρονολογική σειρά και να καταλάβω κάποια πράγματα. Εντύπωση μου έκανε το ότι κατάφερε να αποδώσει πολύ παραστατικά την πολιτική πόλωση και το μίσος ανάμεσα στις δυο πλευρές (βενιζελικούς και βασιλικούς) που δεν επέτρεπαν σε μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού να δει και να εκτιμήσει την κατάσταση αντικειμενικά, χωρίς να εξαιρεί πολλούς (αν όχι όλους) από τους ήρωες του μυθιστορήματος.
Πολύ ωραία παρουσιάζονται επίσης οι κοινωνικές επιταγές της εποχής. Χωρίς ατελείωτες περιγραφές, με λίγες ουσιαστικές λέξεις σωστά τοποθετημένες στην ιστορία ήταν ξεκάθαρο κάθε φορά το κοινωνικό πρόβλημα που έπρεπε η Ρόσα να αντιμετωπίσει, όπως επίσης και ο λόγος που προκαλούσε την εχθρότητα, την απαξίωση ή την ειρωνεία με την οποία την αντιμετώπιζαν οι συντοπίτες της, ενώ ήταν πάντα αιτιολογημένη και η δική τους στάση.
Και κάτι ακόμη που δεν θα μπορούσα να αφήσω ασχολίαστο: ο πόλεμος. Η αναμονή στην αποπνικτική ατμόσφαιρα των χαρακωμάτων, η ώρα της μάχης, ο χαμός αγαπημένων συμπολεμιστών αλλά και οι σύντομες αποδράσεις που θυμίζουν στιγμές αληθινής ζωής περνάνε μέσω πολύ έντονων εικόνων στην ιστορία του Χάρη.  Και η φρίκη του πολέμου μετά την μάχη για όσους καλούνται να αγωνιστούν για να σώσουν τη ζωή των τραυματισμένων που φτάνουν μαζικά από το πολεμικό μέτωπο μετά τις μάχες, ο αγώνας που δίνουν οι γιατροί και οι νοσοκόμες περιγράφεται μέσα από την ιστορία της Ρόσας. Κι όμως, η ζωή και η επιθυμία για ζωή είναι πάνω απ' όλα.
Ο τρόπος που γράφει η κ. Θεοοωρίδου είναι (όπως πάντα)  εξαιρετικός. Έχει καταφέρει να εντάξει απόλυτα τους ήρωες του βιβλίου στο ιστορικό πλαίσιο, και οι καθαρές καταγραφές των ιστορικών γεγονότων είναι απόλυτα εναρμονισμένες με την πορεία του μυθιστορήματος, οπότε οι ιστορικές πληροφορίες δεν με κούρασαν καθόλου, τις ευχαριστήθηκα παρά πολύ.
Συστήνω το βιβλίο σε όσους θέλουν να διαβάσουν ένα ωραίο κοινωνικό μυθιστόρημα αλλά και σε αυτούς που σαν εμένα θέλουν να μάθουν κάτι παραπάνω για την ιστορία της χώρας μας. 

Βαθμολογία: 10/10

Το οπισθόφυλλο του βιβλίου: 

Κόρη καλής αθηναϊκής οικογένειας, η Ρόσα γεννήθηκε ανυπότακτη, όπως μαρτυρούσε και το φλογερό κόκκινο των μαλλιών της, αν και πολλοί απέδιδαν τoν απείθαρχο χαρακτήρα της στο γεγονός πως είχε ανατραφεί με ελευθερία ανάρμοστη, έχοντας μητέρα μια γυναίκα κλεισμένη στον κόσμο της και για πατέρα έναν επιπόλαιο μπον βιβέρ.

Η νεαρή αριστοκράτισσα θα σοκάρει την οικογένειά της, όταν το καλοκαίρι του 1914 ερωτευτεί τον Χάρη, έναν φτωχό φοιτητή της ιατρικής που κατάγεται απ’ τις τουρκοκρατούμενες ως πρόσφατα περιοχές της Μακεδονίας. Κι ενώ ο Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος μαίνεται, κι η Αθήνα, η πόλη της, κι η Ελλάδα ολόκληρη σπαράσσονται από τον διχασμό που δημιουργεί η ρήξη Κωνσταντίνου και Βενιζέλου, εκείνη θα ασπαστεί τον βενιζελισμό αψηφώντας τις φιλοβασιλικές της καταβολές και θα βαδίσει σε δρόμους ριψοκίνδυνους, κερδίζοντας για τις επιλογές της από τους συμπολίτες της το ειρωνικό παρανόμι «η αγαπητικιά του Τουρκομερίτη».

Η ζωή μιας τολμηρής και ξεχωριστής γυναίκας στην ταραγμένη εποχή του Εθνικού Διχασμού και των μετέπειτα χρόνων, η οποία δε θα διστάσει να απαρνηθεί τα προνόμια της κοινωνικής της θέσης και να πάει κόντρα στα επικρατούντα ήθη, ακολουθώντας τα προστάγματα της καρδιάς της



Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου