Η πυρά - György Dragomán

Κοινωνικού περιεχομένου βιβλίο από αυτά που περιγράφουν την καθημερινότητα  των πρωταγωνιστών τους  και μέσα από την ιστορία τους περνούν κοινωνικά μηνύματα. 

Η Έμα, η έφηβη πρωταγωνίστρια, μετά το θάνατο των γονιών της πηγαίνει να ζήσει με τη γιαγιά της σε μια νέα πόλη. Το πρόβλημα είναι ότι δεν την ξέρει καθόλου τη γιαγιά, οι γονείς της είχαν διακόψει κάθε σχέση μαζί της, οπότε όλα είναι καινούρια και δύσκολα για αυτήν. Με πρωτοπρόσωπη αφήγηση μας περιγράφει τη νέα της ζωή αλλά και κάποιες στιγμές από το παρελθόν της, μας μιλά για τον τρόπο που την αντιμετωπίζουν τα παιδιά στο νέο σχολείο, την δυσκολία να κάνει φιλίες, το πόσο ζορίζεται να προσαρμοστεί στα μαθήματα και στους νέους καθηγητές.

Αλλά και μέσα στο σπίτι όλα είναι διαφορετικά από ό,τι ήξερε. Η γιαγιά φέρεται πολλές φορές περίεργα, βάζει πινελιές μαγείας πολλές φορές μέσα στη μέρα, της μιλά για το παρελθόν της και προσπαθεί με τον δικό της τρόπο να τη βοηθήσει να προσαρμοστεί στη νέα πραγματικότητα. Γιατί, εκτός από τις αλλαγές στην οικογενειακή κατάσταση της Έμα, ταυτόχρονα η χώρα περνά από ένα δικατορικό καθεστώς σε ένα δημοκρατικό, και αυτό από μόνο του φέρνει πολλές και σημαντικές αλλαγές στην καθημερινότητα όλων των πολιτών, από τις οποίες δεν είναι δυνατό να εξαιρεθούν η Έμα και η γιαγιά της. 

Είναι πολύ ωραίο το βιβλίο, καλογραμμένο και πλήρες. Μόνο λίγο στο τέλος σαν να έκλεισε απότομα, έτσι μου φάνηκε. 

Βαθμολογία: 8/10

Το οπισθόφυλλο του βιβλίου: 

Ένα βαθιά πολιτικό μυθιστόρημα με την απειλητική και συνάμα ελπιδοφόρα ατμόσφαιρα ενός παραμυθιού.

Η δεκατριάχρονη Έμα μεγαλώνει σε μια χώρα της Ανατολικής Ευρώπης με δικτατορικό καθεστώς, όπου η καταπίεση δεν έχει τέλος. Όταν οι γονείς της σκοτώνονται, μπαίνει σε ορφανοτροφείο, αλλά πολύ σύντομα την παίρνει από εκεί η γιαγιά της, μια ηλικιωμένη γυναίκα την οποία η Έμα γνωρίζει για πρώτη φορά.

Και ενώ η πατρίδα της συγκλονίζεται από μια βίαιη επανάσταση, η Έμα –σαν μαθητευόμενη μάγισσα– αρχίζει να μαθαίνει τους τρόπους της Γιαγιάς, που ξέρει να λέει το φλιτζάνι, μπορεί να πληγώνει ή να γιατρεύει ανθρώπους κατά βούληση και μοιράζεται το σπίτι της με το φάντασμα του νεκρού άντρα της. Αλλά δεν είναι αυτός ο μοναδικός λόγος που οι περισσότεροι κάτοικοι της μικρής πόλης αντιμετωπίζουν τη Γιαγιά με καχυποψία και περιφρόνηση. Υποψιάζονται ότι αυτή και ο μακαρίτης σύζυγός της είχαν κάποια ανάμιξη στην εξαφάνιση επίσημων εγγράφων της μυστικής αστυνομίας του καθεστώτος.

Καθώς η Έμα μαθαίνει την ιστορία της οικογένειάς της, συνειδητοποιεί ότι πασπαλίζοντας την καθημερινότητα με λίγη μαγεία οι παππούδες της έβρισκαν μια διαφυγή από την ωμή πραγματικότητα.

Και εγένετο φως - Στέφανος Αλεξιάδης

Στο εξώφυλλο ο εκδοτικός χαρακτηρίζει το βιβλίο ως ψυχολογικό θρίλερ, αλλά προσωπικά για να θεωρήσω κάποιο βιβλίο ως θρίλερ θα πρέπει να με αγχώσει, και όσον αφορά το "ψυχολογικό" θα πρέπει να παίξει με την ψυχολογία μου. Εδώ, δεν αγχώθηκα. Το παρακολούθησα με ενδιαφέρον αλλά χωρίς να αγχωθώ, δεν ένιωσα ότι κινδύνεψε κάποιος από τους πρωταγωνιστές, όχι στα αλήθεια. Οπότε, δεν θα συμφωνήσω με τον χαρακτηρισμό του "ψυχολογικού θρίλερ". 

Ούτε αστυνομικό θα το χαρακτηρίσω. Υπερτερεί ξεκάθαρα τόσο χωρικά όσο και σε ένταση το κοινωνικό κομμάτι που μιλά για την προσωπική ιστορία του Μάρκου, του έφηβου πρωταγωνιστή, αφήνοντας το αστυνομικό να υπολείπεται. 

Δίνω πολλούς πόντους στον συγγραφέα επειδή  ασχολήθηκε με καυτό θέμα: την μοναξιά στην εφηβική ηλικία, την απομόνωση που νιώθουν κάποιοι έφηβοι είτε επειδή κάτι σοβαρό έχει συμβεί στην προσωπική τους ζωή είτε επειδή σε κάτι διαφέρουν από τους υπόλοιπους. Και επιπλέον αυτού: ασχολήθηκε και με τους κινδύνους που κρύβονται πίσω από τη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. 

Μου άρεσε και ο τρόπος που παρουσιάζει την πλευρά του πατέρα, τις σκέψεις του και την αμηχανία του στο πώς θα διαχειριστεί την απομάκρυνση του γιου του. Εξίσου ωραία βρήκα και την προσπάθεια να εμπλέξει στοιχεία της ελληνικής μυθολογίας στην πλοκή, ήταν ωραία ιδέα και την ενσωμάτωσε έξυπνα στην ιστορία. 

Γενικά, πρόκειται για ένα γρήγορο, εύκολο στην ανάγνωση μυθιστόρημα με μια ιστορία που μου κράτησε το ενδιαφέρον. 

Βαθμολογία: 5/10 (δεν είναι αυτό που υπόσχεται στο εξώφυλλο, ο λάθος χαρακτηρισμός ενός βιβλίου όσον αφορά το είδος του με ενοχλεί πολύ και μου χαλάει όλη την διάθεση). 

Το οπισθόφυλλο του βιβλίου: 

Δύο έφηβοι εξαφανίζονται. Ένα στοιχείο μένει πίσω: μια θήκη κινητού τηλεφώνου με έναν κίτρινο αρκούδο. Στους τοίχους βρίσκονται γραμμένες λέξεις από μια απεγνωσμένη Περσεφόνη που ψάχνει τρόπο να γλιτώσει. Ποιος είναι ο άνθρωπος πίσω από τον κίτρινο αρκούδο; Το φως και το σκοτάδι στο ίδιο νόμισμα, με διαφορετική όψη – το φως σού ψιθυρίζει «ζωή» την ίδια στιγμή που το σκοτάδι γελά, κρατώντας το χέρι σου. Κι εσύ προσπαθείς να φύγεις μακριά, μα κάτι σε κρατάει εδώ. Είναι το φως. Ένα βιβλίο που ακροβατεί ανάμεσα στη ζωή και στον θάνατο. Ένα παραμύθι που ψάχνει λέξεις για να γραφτεί όσο πιο επώδυνα μπορεί. Κι όταν τα καταφέρνει, γεννιέται το φως.

Όλα τα μέρη όπου έκλαψα μπροστά σε άλλους - Holly Bourne

Η Αμελί ερωτεύεται με όλη τη δύναμη της εφηβικής της ψυχής τον Ρις, συνομήλικό της, μέλος συγκροτήματος, με πολύ όμορφη εμφάνιση, απίστευτη αυτοπεποίθηση και (δυστυχώς για αυτήν) εξαιρετικά τοξικό και χειριστικό χαρακτήρα. Εμείς παρακολουθούμε σελίδα τη σελίδα πώς η συμπεριφορά του Ρις καταστρέφει την ψυχολογία της Αμελί. 

Χωρίς να έχω επαγγελματικές γνώσεις στο θέμα της κακοποίησης πιστεύω πως στο συγκεκριμένο βιβλίο έχουμε μια πάρα πολύ καλή απόδοση των σταδίων με τα οποία αυτή εξελίσσεται. Η σχέση της Αμελί και του Ρις ξεκινά ονειρικά, φαίνεται να είναι πλασμένοι ο ένας για τον άλλον. Σταδιακά όμως η συμπεριφορά του Ρις αλλάζει, κατηγορεί την Αμελί για τα πάντα, της δημιουργεί ενοχές και αίσθημα ανεπάρκειας μέχρι του σημείου όπου η ίδια πείθεται ότι φταίει για όλα, ότι της αξίζει οποιαδήποτε άσχημη συμπεριφορά υφίσταται από τον Ρις. Εμένα με έπεισε απόλυτα, οι εξελίξεις είναι τόσο σταδιακές που πραγματικά μπορώ να καταλάβω πώς η Αμελί δεν αφυπνίστηκε εγκαίρως, πώς δεν κατάλαβε ότι κακοποιείται λεκτικά από τον "φίλο" της. Και φυσικά, μπορώ να καταλάβω "γιατί δεν έφυγε όταν διέκρινε τα πρώτα σημάδια". 

Το βιβλίο είναι γραμμένο σε πρώτο πρόσωπο με την Αμελί να μας διηγείται την ιστορία της σε δύο χρόνους: στις μέρες που είχε σχέση με τον Ρις και στο σήμερα όταν έχουν πια χωρίσει. Η περιγραφή των συναισθημάτων της είναι καταπληκτική, ήξερα ανά πάσα στιγμή πώς ακριβώς νιώθει η κοπέλα. Πιστεύω πως είναι αδύνατον να μην τη συμπονέσεις, όπως ακριβώς είναι αδύνατον να μην αντιπαθήσεις τον Ρις. 

Μεγάλο ερώτημα: Σε ποιες ηλικίες απευθύνεται το βιβλίο; Είναι μια ιστορία κατάλληλη για μια έφηβη κοπέλα; Νομίζω απευθύνεται σε όλες της ηλικίες. Σίγουρα είναι γραμμένο με τρόπο κατάλληλο για νεαρές ηλικίες, οι ίδιοι οι πρωταγωνιστές εξάλλου είναι έφηβοι. Πιστεύω πως σίγουρα είναι καλό (και διδακτικό) για ηλικίες λυκείου και πάνω, όταν τα συναισθήματα είναι πολύ έντονα και οι περισσότεροι δεν αντιλαμβάνονται ακόμη την αξία τους ούτε και το πόσο κακός μπορεί να γίνει ο συνάνθρωπός μας. Εκεί είναι ο μεγάλος κίνδυνος, έτσι νομίζω. Σε κορίτσια στα πρώτα χρόνια της εφηβείας δεν ξέρω αν θα το σύστηνα, εξαρτάται από τον χαρακτήρα του παιδιού και τη συμπεριφορά του, κάποια πιο ευαίσθητα και λιγότερο "ξεβγαλμένα" ίσως να τα τρόμαζε περισσότερο απ' ότι θα τα προστάτευε. 

Σε μεγαλύτερες ηλικίες θα το σύστηνα; Ναι, φυσικά. Σίγουρα οι μεγαλύτερες από εμάς θα κάνουμε μια αναδρομή στο δικό μας παρελθόν και (φοβάμαι πως σχεδόν όλες μας) θα βρούμε έστω και ελάχιστα στοιχεία της συμπεριφοράς του Ρις σε γνωριμίες μας- μπορεί να είναι σχέσεις αλλά μπορεί να είναι και φιλίες. Απλά οι πιο τυχερές ξεφύγαμε από τέτοιες επικίνδυνες καταστάσεις. Σε αγόρια; Επίσης ναι. Επειδή δεν έχει φύλο η κακοποίηση, είναι εξίσου εύκολο να υποστούν και τα ίδια παρόμοια συμπεριφορά από τη σχέση τους ή από φίλους τους. 

Το διάβασα πολύ γρήγορα, ήθελα να δω τι θα γίνει στη συνέχεια και αν θα καταφέρει η Αμελί να ξεφύγει από τα δίχτυα του Ρις. Το ευχαριστήθηκα σε κάθε κομμάτι του, όσον αφορά την πληρότητα της ιστορίας, όσον αφορά την δομή των κεφαλαίων (που τα περισσότερα έχουν τον σωστό αριθμό σελίδων ώστε να μπορείς να κλείσεις για λίγο το βιβλίο) και επίσης όσον αφορά το απίστευτο χιούμορ της συγγραφέως που εμφανίζεται τις πιο κατάλληλες στιγμές κάνοντας λίγο πιο ελαφριά την πολύ βαριά και στενάχωρη ατμόσφαιρα που σου δημιουργεί το θέμα. Πιστεύω ειλικρινά ότι όσοι το επιλέξετε θα το χαρείτε αληθινά. 

Βαθμολογία: 10/10

Το οπισθόφυλλο του βιβλίου: 

Έμοιαζε με αγάπη.

Την ένιωθε σαν αγάπη.

Αλλά αυτή δεν είναι μια ιστορία αγάπης.

Η Αμελί ερωτεύτηκε παράφορα τον Ρις. Και νόμιζε πως το ίδιο ίσχυε και για κείνον. Τώρα όμως αρχίζει να συνειδητοποιεί ότι η πραγματική αγάπη δεν πρέπει να πονάει τόσο πολύ. Για αυτό ανατρέχει στην ιστορία τους, και πηγαίνει ξανά σε όλα τα μέρη όπου ο Ρις την έκανε να κλάψει. Επειδή αν καταλάβει τι πήγε στραβά, ίσως μπορέσει επιτέλους να μάθει πώς να τον ξεπεράσει…