Μια γυναίκα στο Βερολίνο - Marta Hillers

Σίγουρα τα βιβλία που ασχολούνται με τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο είναι πολλά, ίσως είναι από τα πιο αγαπημένα θέματα της λογοτεχνίας (και φυσικά πολλών αναγνωστών). Είναι επίσης μια σταθερή επιλογή και για εμένα, οι δύο Παγκόσμιοι πόλεμοι μου τραβάνε πάντα το ενδιαφέρον. Τώρα τελευταία όμως ένιωσα κουρασμένη από τις ιστορίες για το ολοκαύτωμα και τους Εβραίους που κακά τα ψέματα, αποτελούν την πλειονότητα των βιβλίων που αφορούν τον συγκεκριμένο πόλεμο. Οπότε, νιώθω τυχερή κάθε φορά που πέφτει στα χέρια μου ένα βιβλίο που ασχολείται με οτιδήποτε άλλο συνέβη τη συγκεκριμένη περίοδο.

Το "Μια γυναίκα στο Βερολίνο" αναφέρεται στις τελευταίες μέρες του πολέμου, τότε που οι Γερμανοί ηττημένοι υποχωρούσαν αφήνοντας το Βερολίνο στους νικητές. Είναι το αληθινό ημερολόγιο της συγγραφέως στο οποίο καταγράφει τα όσα έζησε μέσα σε ένα δίμηνο. Οι καταγραφές ξεκινούν τις μέρες που οι Σοβιετικοί προχωρούν ασταμάτητοι, η πόλη βομβαρδίζεται και η ήττα της Ναζιστικής Γερμανίας διαφαίνεται στον ορίζοντα ως αδιαμφισβήτητο γεγονός και τελειώνουν δύο μήνες αργότερα, όταν αρχίζει να επανέρχεται μια υποτυπώδης καθημερινότητα. 

Δεν θέλω να πω πολλά από όσα περιγράφει οπότε θα αρκεστώ στο ότι έγιναν όσα φαντάζεστε και με το παραπάνω. Υπήρξε βία, πείνα, απελπισία και φόβος για την επόμενη μέρα.  Από κάποιο σημείο και μετά συνειδητοποίησα ότι συμπονώ τις Γερμανίδες, τόσο όμορφα και παραστατικά είναι γραμμένο το βιβλίο. Μας αφήνει να μπούμε στη σκέψη της και σε όσα όσα νιώθει, οπότε πιστεύω για όλους θα είναι δύσκολο να μην συμπαθήσουν τουλάχιστον την συγγραφέα. Δεν συνέβη όμως το ίδιο με κανέναν άντρα, πιο συμπαθητικοί μου φάνηκαν κάποιοι σοβιετικοί παρά οι περισσότεροι Γερμανοί του περιβάλλοντος της. 

Είναι πολύ καλογραμμένο το ημερολόγιο/βιβλίο, η γυναίκα είναι δημοσιογράφος οπότε χειρίζεται τον λόγο όμορφα. Ξέρει να περιγράψει ένα γεγονός με τον σωστό τρόπο, χωρίς να δώσει πολλές λεπτομέρειες αλλά και χωρίς να κρύψει κάτι. Μου άρεσε πάρα πολύ η σύγκριση που κάνει αρκετά συχνά στις συνήθειες και τον τρόπο που ήταν οργανωμένη η κοινωνία των Γερμανών με τα αντίστοιχα των σοβιετικών. Μάλιστα, ο τρόπος που περιγράφει τους Σοβιετικούς και τις πράξεις τους είναι αρκετά λεπτομερής, και δεν γινόταν να μην σκεφτώ ότι σε λίγες μέρες και η ίδια η συγγραφέας θα ζει σε μια περιοχή που είναι τμήμα του Ανατολικού μπλοκ και θα ζει με παρόμοιο τρόπο, απλά δεν το ξέρει ακόμη. 

Θα ήταν πολύ όμορφο αν υπήρχε και συνέχεια, να μάθω τι έγινε στη ζωή της αργότερα, φοβάμαι όμως πως δεν υπάρχει κάτι αλλιώς θα είχε κυκλοφορήσει μετά τον θάνατο της. Μη διστάσετε να το πάρετε ειδικά εσείς που σας αρέσει να διαβάζετε αληθινές ιστορίες η να μαθαίνετε για τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Θα σας δώσει μια άλλη οπτική γωνία που είναι δύσκολο να τη διαβάσεις άλλου. 

Βαθμολογία: ΑΝΕΥ. Πρόκειται για ημερολόγιο, δεν θεωρώ φυσιολογικό να βάλω βαθμολογία, τι να επικαλεστώ, "μου άρεσαν/ δεν μου άρεσαν όσα έγραψε"; Πάντως είναι πολύ καλογραμμένο και ΕΠΙΤΕΛΟΥΣ κάτι διαφορετικά για τον ΒΠΠ. 

Το οπισθόφυλλο του βιβλίου: 

Το προσωπικό ημερολόγιο μιας γυναίκας καταγράφει αληθινές ιστορίες από το τέλος του Β΄ ΠΠ, αποκαλύπτοντας τη σκοτεινότερη όψη της ανθρώπινης ύπαρξης.

Το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου πλησιάζει αλλά για τους κατοίκους της πόλης η πραγματική κόλαση μόλις αρχίζει. Καθώς ο Κόκκινος Στρατός εισβάλλει, οι δρόμοι γεμίζουν ερείπια και σκιές, ενώ η βία και η απόγνωση κυριαρχούν.

Μέσα σε αυτό το χάος, μια ανώνυμη γυναίκα καταγράφει με ωμή ειλικρίνεια την καθημερινότητά της: την πείνα, τον φόβο, τις απώλειες, αλλά και τις πράξεις απερίγραπτης βαρβαρότητας με ωμή ειλικρίνεια. Το ημερολόγιό της δεν είναι απλώς μια ιστορία επιβίωσης· είναι μια σπαρακτική εξομολόγηση για την ανθρώπινη ψυχή σε καιρό πολέμου.

Μέσα από τις διαυγείς και συγκλονιστικές σκέψεις της φωτίζει μια λιγότερο γνωστή όψη του πολέμου: το ψυχικό και σωματικό τίμημα που πλήρωσαν οι άμαχοι πολίτες, ιδίως οι γυναίκες. Περιγράφοντας με εντυπωσιακή σαφήνεια τη ζοφερή πραγματικότητα της σεξουαλικής βίας, τις στρατηγικές επιβίωσης και τις παρατηρήσεις της για την ανθρώπινη φύση υπό κρίση, το ημερολόγιο μετατρέπεται σε μαρτυρία πόνου αλλά και σε έναν διαλογισμό πάνω στην αντοχή.

Η φωνή της ανώνυμης συγγραφέως αντιπροσωπεύει εκατομμύρια γυναίκες που έζησαν αδιανόητες φρικαλεότητες, αλλά των οποίων οι ιστορίες συχνά μένουν στη σκιά. Δεν είναι απλώς ένα ημερολόγιο, αλλά ένα σπουδαίο ιστορικό ντοκουμέντο και μια διαχρονική εξερεύνηση της ανθρώπινης ψυχής, όταν δοκιμάζεται από ακραίες αντιξοότητες.

«Οι νύχτες είναι οι χειρότερες. Το σκοτάδι φέρνει φόβο, και ο φόβος φέρνει απελπισία».

«Μας βλέπουν μόνο ως γυναίκες, ως λεία. Είμαστε στο έλεός τους»

Το όνομά μου είναι Μνήμη - Ann Brashares

Όταν ήμουν μικρή και άκουσα για τη θεωρία της μετενσάρκωσης εντυπωσιάστηκα. Μου φάνηκε συγκλονιστική η ιδέα της αφθαρσίας της ψυχής και το ότι αλλάζεις σώματα και ξαναζείς. Μετά άκουσα ότι δεν είναι απαραίτητο να έρχεσαι στη γη σαν άνθρωπος κάθε φορά, μπορεί να επιστρέψεις σαν ζώο (ή οτιδήποτε άλλο αρκεί να έχει καρδιά - ροή αίματος) και μου έφυγε ο ενθουσιασμός. Και μετά μεγάλωσα και μου φαίνεται (μάλλον) κακή ιδέα το να ζω ξανά και ξανά, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι με ενθουσιάζει η εναλλακτική του να εξαφανιστούν τα πάντα από εμένα όταν πεθάνω. Τέλος πάντων. Σκέψεις βραδινές. 

Το βιβλίο "Το όνομά μου είναι μνήμη" βασίζεται σε αυτή τη θεωρία και μάλιστα η συγγραφέας έχει πάρει πολλά στοιχεία της και τα έχει ενσωματώσει στην πλοκή. Ο βασικός πρωταγωνιστής, ο Ντάνιελ, ζει ξανά και ξανά, εκατοντάδες ζωές, και ανήκει στους ελάχιστους ανθρώπους που θυμούνται τα πάντα, από όλες τις ζωές του. Μας κάνει μια αναδρομή σε πολλές από αυτές και μας περιγράφει κάποια εξαιρετικά σημαντικά γεγονότα που συνέβησαν και επηρέασαν και τις επόμενες ζωές του. Βασικό ρόλο παίζει η παρουσία μιας κοπέλας η οποία επίσης ζει πολλές ζωές, χωρίς όμως να θυμάται τις προηγούμενες. Και το ερώτημα που αιωρείται σε όλη την ιστορία είναι: θα καταφέρουν σε αυτή τη ζωή να βρεθούν και να ζήσουν μαζί; 

Το μεγαλύτερο μέρος του βιβλίου μου άρεσε πολύ, ειδικά τα κεφάλαια που ο Ντάνιελ περιγράφει τις προηγούμενες ζωές ήταν πολύ ενδιαφέροντα. Αρκετά καλά ήταν και τα κεφάλαια που πρωταγωνιστεί η Λούσι, αν και τα βρήκα πιο υποτονικά από του Ντάνιελ. Οι τελευταίες σελίδες δεν μου άρεσαν. Ταίριαζαν με την εξέλιξη της ιστορίας, δεν μπορώ να φανταστώ άλλο τρόπο να κλείσει η ιστορία οπότε δεν ήταν αυτό που με ενόχλησε, όμως δεν μου άρεσαν.

Χαίρομαι που διάβασα το βιβλίο, ήταν πρωτότυπο το θέμα και μπράβο στη συγγραφέα που ασχολήθηκε με αυτό. 

Υ.Γ. Και αν....; Αν όντως ισχύει η μετενσάρκωση; Αν τα όνειρα είναι αναμνήσεις από άλλες ζωές; Κάποια από αυτά έστω. Αν ζούμε ξανά και ξανά, αν σε κάθε ζωή μας περιτριγυρίζουν οι ίδιες ψυχές ξανά ξαι ξανά, με άλλη όμως μορφή; Αν νιώθουμε οικεία με τις ίδιες ψυχές και επιλέγουμε σε κάθε μας ζωή να ζήσουμε κοντά τους; Αν η μαμά μας (αυτής της ζωής) είναι το παιδί που είχαμε στην προηγούμενη; Αν το αγαπημένο μας κατοικίδιο ήταν η κολλητή μας; Αν το σημερινό αφεντικό μας ήταν ο πιο μισητός μας εχθρός; Αν σιχαίνεσαι τα σταφύλια (πχ) επειδή στην προηγούμενη ζωή πνίγηκες τρώγοντας σταφύλια; Αν σιχαίνεσαι τη ζέστη επειδή "παλιά" ήσουν αιχμάλωτος πολέμου σε ένα στρατόπεδο στην έρημο και πέθανες εκεί; Αν σου αρέσει το τραγούδι επειδή ήσουν ο Έλβις; Το παρατράβηξα; Είσαι σίγουρη;;; Δικές μου σκέψεις αυτές, που τις είχα από πάντα, δεν υπάρχουν όλες στο βιβλίο...

Βαθμολογία: 8/10

Το οπισθόφυλλο του βιβλίου

Ο Ντάνιελ κυκλοφορεί στη γη σε αμέτρητες μετενσερκώσεις για χίλια πεντακόσια χρόνια, ψάχνοντας πάντα την αγαπημένη του. Τη βρίσκει συχνά μόνο που οι συνθήκες δεν ευνοούν τον έρωτα τους. Άλλοτε είναι γυναίκα του αδερφού του κι άλλοτε πολύ μεγάλυτερη του. Εκείνος θυμάται τα πάντα γιατί διαθέτει τη Μνήμη, όμως εκείνη δε τον αναγνωρίζει. Μονίμως κάτι συμβαίνει και χωρίζονται τη στιγμή που θα έπρεπε να ενωθούν. Όταν επιτέλους η αγαπημένη του αρχίζει να καταλαβαίνει πόσες κοινές ζωές είχαν στο παρελθόν και τον ψάχνει απεγνωσμένα, εμφανίζεται ο εχθρός τους. Τώρα κινδυνεύουν να πεθάνουν, γιατί ένα πλάσμα που σιχαίνεται την αγάπη και την καλοσύνη θέλει να τους καταστρέψει. Όμως στο τέλος και έπειτα από μεγάλο αγώνα αυτός ο άντρας κι αυτή η γυναίκα καταφέρνουν να νικήσουν και να είναι μαζί.

Με βαριά ανάσα - Βάιος Κουκκόνης

Η ιστορία ξεκινά στο τέλος του 19ου αιώνα στον Βόλο. Η περιοχή έχει πρόσφατα προσαρτηθεί στην Ελλάδα αλλά οι Τούρκοι επιτίθενται για να την κυριεύσουν ξανά. Εμείς βρισκόμαστε μέσα στο φτωχικό σπίτι μιας οικογένειας μουσουλμάνων. Η εποχή είναι δύσκολη. Εκτός από τον καθημερινό αγώνα να βρεθεί έστω και ελάχιστη τροφή για να επιβιώσουν, έχουν να αντιμετωπίσουν και την φυματίωση που σκοτώνει κόσμο χωρίς λύπηση. Από αυτήν πεθαίνει και η κόρη της οικογένειας. Η τυχαία γνωριμία με τον χριστιανό γιατρό Αλέξανδρο Πατραμάνη που ακολουθεί, θα αλλάξει την πορεία της ζωής όλων των μελών της οικογένειας. 

Μέσα από την ιστορία της Αφέτ, του Αλέξανδρου και των υπολοίπων πρωταγωνιστών, ο συγγραφέας μας μεταφέρει αρκετά στοιχεία της καθημερινότητας την εποχή εκείνη. Οι εμπλεκόμενοι στην πλοκή είναι αρκετοί και εμφανίζονται τακτικά νέα άτομα μέχρι και το τέλος, και όλοι έχουν κάτι να προσθέσουν στην ιστορία. Υπάρχουν αρκετές ανατροπές τις οποίες δεν είχα υποψιαστεί μέχρι τη στιγμή που τις διάβασα. Ιδιαίτερα με εντυπωσίασε η αλλαγή στο χαρακτήρα δύο βασικών πρωταγωνιστών, με έπιασε απροετοίμαστη ο συγγραφέας. 

Δεν πρόκειται για ιατρικό μυθιστόρημα. Δεν ασχολείται δηλαδή με την φυματίωση, τα συμπτώματα, τους τρόπους θεραπείας, ούτε περιγράφει το πόσο άσχημα ένιωθαν οι ασθενείς ή τις προσπάθειες των γιατρών. Υπάρχουν φυσικά όλα αυτά μέσα, η φυματίωση παίζει βασικό ρόλο ως υπόβαθρο σε όλη την πλοκή, όμως η έμφαση δίνεται στους χαρακτήρες και στις μεταξύ τους σχέσεις. Ιδιαίτερα έντονος μέσα σε όλο το βιβλίο είναι ο φόβος και η απομόνωση που δέχονταν οι νοσούντες και οι συγγενείς τους, το στίγμα που κουβαλούσε όλη η οικογένεια όταν κάποιο μέλος αρρώσταινε και πέθαινε από το "χτικιό". 

Γενικά είναι ένα μυθιστόρημα για τη ζωή κυρίως του γιατρού Πατραμάνη αλλά περιγράφει έντονα και πολλούς από τους υπόλοιπους πρωταγωνιστές. Είναι όμορφο να διαβάζεις μια ιστορία βασισμένη σε πραγματικά γεγονότα, αφού το σανατόριο όντως υπήρξε και μέσα στην πλοκή ο συγγραφέας έχει ενσωματώσει πολλά στοιχεία της ιστορίας του που φαντάζομαι είναι αληθινά γεγονότα. Αν σας ενδιαφέρει το θέμα δώστε μια ευκαιρία στο βιβλίο, πιστεύω ότι θα σας αρέσει. 

Βαθμολογία 7/10 (ήθελα να είναι πιο "ιατρικό") 

Το οπισθόφυλλο του βιβλίου

Σε μια εποχή που η φυματίωση θερίζει, ο γιατρός Πατραμάνης τολμά να σταθεί απέναντι στον φόβο. Με όραμα τη φροντίδα ανθρώπων στιγματισμένων από το «χτικιό», δημιουργεί το πρώτο ορεινό σανατόριο στην Ελλάδα, έναν τόπο σωτηρίας και μνημείο πίστης και ανθρωπιάς. Στο πλευρό του, η Αφέτ, μια γυναίκα από έναν κόσμο ξένο, που διαλέγει να γίνει σύμμαχος σ’ έναν αγώνα σχεδόν χαμένο από την αρχή. Δύο ψυχές ενώνονται απέναντι στην αρρώστια, στις προκαταλήψεις και στη μοίρα.

Πόσο αντέχει ένας άνθρωπος όταν μάχεται ενάντια σε μια ολόκληρη κοινωνία; Πόσο μακριά μπορεί να φτάσει η πίστη, όταν το τίμημα είναι η ίδια η ζωή; Μπορεί η αγάπη να σταθεί πιο δυνατή κι από τον φόβο του θανάτου;

Αυτές οι σελίδες κουβαλούν την ανάσα εκείνων που πάλεψαν με ό,τι τους ξεπερνούσε. Είναι μια ιστορία για το θάρρος, την επιμονή και τη δύναμη του ανθρώπου να δημιουργεί φως ακόμη και μέσα στο πιο πνιγηρό σκοτάδι.