Εξαιρετικό μυθιστόρημα που περιγράφει τη ζωή τμήματος των κατοίκων του "άλλου" Βερολίνου, του ανατολικού, στις αρχές της δεκαετίας του 1930, μακριά από τις λαμπερές λεωφόρους και τους διάσημους χώρους της δυτικής πλευράς της πόλης.
Πρωταγωνιστικό ρόλο έχει μια συμμορία ανηλίκων, τα μέλη της οποίας ζουν στο δρόμους. Κάποιοι το έσκασαν από τα σπίτια τους μην αντέχοντας τη ζωή με τους γονείς τους, οι περισσότεροι όμως είναι ορφανοί. Υπάρχει κρατική πρόνοια για αυτά τα παιδιά, φιλοξενούνται υποχρεωτικά μέχρι τα 21 τους σε ιδρύματα της Πρόνοιας, οι συνθήκες όμως εκεί είναι τέτοιες που πολλοί δραπετεύουν προτιμώντας τη ζωή στους δρόμους. Κι ας κρυώνουν το χειμώνα, κι ας πεινάνε, κι ας αναγκάζονται να κάνουν επίπονα πράγματα για να βρουν φαγητό. Αρχικά ο συγγραφέας μιλά για όλη την ομάδα, για όλα τα μέλη της συμμορίας, στην πορεία όμως επικεντρώνεται στην ιστορία δύο νεαρών.
Όποιος επιλέξει να διαβάσει το βιβλίο θα διαπιστώσει πόσο σκληρή μπορεί να είναι η ζωή. Ο συγγραφέας, οι ήρωες του δηλαδή, δεν παραπονιούνται. Αντίθετα, αποφασίζουν γρήγορα, ενεργούν και κάνουν ό,τι χρειάζεται για να επιβιώσουν. Και όποιος αντέξει. Οι περιγραφές είναι πολύ έντονες, χωρίς μιζέρια όμως. Η διήγηση ρέει γρήγορα, η ιστορία κυλά χωρίς να κάνει κοιλιά και τα μικρά κεφάλαια βοηθούν ώστε να φεύγει εύκολα όλο το βιβλίο (πραγματικά, ούτε κατάλαβα πότε το διάβασα). Μιλά για μια εποχή και μια περιοχή για την οποία ξέρω ελάχιστα, τα χρόνια της ανόδου του Ναζισμού στη Γερμανία δεν είναι μια περίοδος με την οποία έχει ασχοληθεί η λογοτεχνία ιδιαίτερα, αλλά δεν είχα απορίες. Όσα έπρεπε να ξέρω για να κατανοήσω την πολιτική και την κοινωνική κατάσταση στην περιοχή (και σε ότι αφορά την ροή της ιστορίας προφανώς) υπήρχε μέσα στη διήγηση.
Γράφει στο οπισθόφυλλο ότι το βιβλίο κάηκε και απαγορεύτηκε από τους Ναζί. Ναι, εύκολα μπορώ να καταλάβω τον λόγο. Καμία κυβέρνηση δεν θέλει να μαθευτεί ότι υπάρχουν κάτοικοι που ζουν έτσι, ότι η προστασία που προσφέρει στους ορφανούς ανηλίκους είναι τόσο άθλια που προτιμούν το ρίσκο της ζωής ενός άστεγου. Και κακά τα ψέματα, η διαδικασία του να διαβάζεις ένα βιβλίο που απαγορεύτηκε από τους Ναζί φέρνει από μόνο του μια περίεργη ευχαρίστηση, λίγο σαν να "κάνεις κάτι σωστό". Εκτός από αυτό όμως, μιλάμε για ένα βιβλίο το οποίο είναι καλογραμμένο, με μια δυνατή ιστορία που δεν θα απορήσω καθόλου αν κάποια στιγμή μάθω ότι περιγράφει τη ζωή αληθινών προσώπων. Αλλά και έτσι να μην είναι, σίγουρα έχει βάσεις σε αληθινά περιστατικά, είναι γραμμένο με τέτοιο τρόπο το κείμενο που δεν αμφιβάλλω για αυτό. Πολύ ωραίο βιβλίο, χαίρομαι πραγματικά που το διάβασα.
Βαθμολογία: 9/10 (θα μπορούσε να έχει κάποιες σημειώσεις στο τέλος της ιστορίας, θα βοηθούσε περισσότερο να καταλάβουμε το κλίμα της εποχής).
Το οπισθόφυλλο του βιβλίου:
Τα Σταυραδέρφια είναι η ιστορία μιας εφηβικής συμμορίας, ένα συναρπαστικό και σημαντικό μυθιστόρημα. Η ιστορία του Χάφνερ εμβαθύνει στον παράνομο υπόκοσμο του Βερολίνου τις παραμονές της ανόδου του Χίτλερ στην εξουσία, περιγράφοντας πώς αυτά τα παιδιά ζουν διαπράττοντας το ένα μικροέγκλημα μετά το άλλο, περνώντας τις νύχτες τους σε υπόγεια μπαρ και αυτοσχέδιους ξενώνες, αγωνιζόμενοι για να επιβιώσουν από τις σκληρές πραγματικότητες της ζωής των συμμοριών και να βρουν ο ένας στον άλλο τη νομιμότητα που τους αρνήθηκε η κοινωνία.
Το βιβλίο πρωτοεκδόθηκε το 1932 και απαγορεύτηκε και κάηκε από τους Ναζί ένα χρόνο αργότερα. Δεν είναι δύσκολο να καταλάβουμε γιατί: για ένα κόμμα που βασιζόταν στη γερμανική υπεροχή, αυτό το πορτρέτο της νεαρής κατώτερης τάξης του Βερολίνου πρέπει να έμοιαζε με την πιο βρόμικη προπαγάνδα και ακόμα χειρότερα. Το μοναδικό μυθιστόρημα του Χάφνερ είναι γεμάτο με συναρπαστικά σκηνικά και αληθινούς χαρακτήρες, ενώ η φασαρία της πόλης, ο ζοφερός και απελπισμένος κόσμος του Βερολίνου αποτυπώνονται έξοχα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου